Tavşan Vücudunda Pire Enfestasyonu Nedir?

Tanım

Pire enfestasyonu (istilası), sıradan bir pirenin tavşanın vücuduna yerleşmesi ve üremesi sonucunda ortaya çıkan bir durumdur. Enfestasyonun oluşması hava koşullarına göre değişebilmekle birlikte kliniksel belirtilerin ortaya çıkması her hayvanın enfestasyona karşı verdiği özgün tepkilere bağlı olacaktır.

Pirelerin kan ile beslendiği göz önünde tutulduğunda, konak olan hayvanda, özellikle genç tavşanlarda, anemi (kan kaybına bağlı kandaki hemoglobin miktarının düşük olması) ortaya çıkabilir. Ayrıca tavşanların pire ısırığının meydana geldiği bölgeyi aşırı bir şekilde kaşıması ve çizmesi o bölgede lezyonlara ve cilt enfeksiyonlarına sebebiyet verebilir. Bu kaşıma ve çizme tavşanların pire ısırığına karşı geliştirdikleri aşırı hassas bir reaksiyondur.

Belirtiler ve Türler

Bazı tavşanlar pire enfestasyonu olduğu halde herhangi bir belirti göstermeyebilirler, ancak geriye kalan birçoğu bu semptomlardan birini veya birçoğunu gösterimektedir:

• Kendini ısırma veya çiğneme
• Kendini aşırı kaşıma, yalama
• Görünür ısırık izleri veya pire belirtisi (örneğin Larvalar, pire kiri gibi)
• Kıl dökülmesi
• Ciltte pullanma
• Renksiz mukoza zarları, yüksek kalp atış hızı (anemik hayvanlarda)
• İkincil bakteriyel enfeksiyonlar (bazen görülmekte)

Nedenler

Pireler bazı iklimler ve belirli mevsimlerde çoğunlukla yaygın olmalarına karşın tavşanları yıl boyunca etkileyebilmektedir. Buna ek olarak pireler bir evcil hayvandan, köpekler ya da kediler gibi, diğerine atlayabilme özelliğine sahiptirler.

Teşhis

Tavşanın vücudunda görünür halde böceklerin bulunması pire enfestasyonu için belirleyici olmasına rağmen veteriner hekim görünen bu böcekleri kulak ve deri akarlarından veya diğer parazit türlerinden ayırt etmeye ihtiyaç duyabilir. Tavşanınızda şiddetli kaşıntı (ısırma, yalama, kendini çizme) belirtileri olsa bile veteriner hekim bu belirtileri diğer alerji reaksiyonları ve yakın zamanda olmuş olan enfeksiyon ya da enjeksiyon reaksiyonlarından da ayırt etmeye ihtiyaç duyabilir.

Pire enfestasyonun teşhis edilmesi için veteriner hekiminiz pire taraması yapacaktır; pire veya pire kiri çoğunlukla enfestasyondan etkilenen tavşanlarda bulunmaktadır. Cilt döküntülerinin analizi, herhangi bir bakteriyel enfeksiyon ya da cilt parazitinin ciltte olup olmadığını belirleyen bir analiz türüdür. Aynı zamanda kulak akıntısının incelenmesi, tavşanınızda herhangi bir kulak enfeksiyonu olup olmadığının ya da kulaklarında kulak akarı olup olmadığının tespitini sağlayacaktır. Ve bütün bir kan (ena) profili, standart fiziki muayenenin bir aşaması olarak uygulanacaktır. Bu aşama kimyasal bir kan profili, tam kan sayımı ve idrar tahlilinden oluşmaktadır. Eğer ki tavşanınızda anemi durumu varsa, bu hemen tespit edilip tedavisine başlanacaktır.

Tedavi Yöntemi

Mevcut durumda tedavi, pire bulaşan bölgeden pirelerin tamamen ortadan kaldırması ve kontrol edilmesi şeklinde uygulanmaktadır. Bu tedavi, ev içerisindeki tüm hayvanlara uygulanmakla kalmayıp ev ortamına ve mümkünse eğer ev dışındaki ortam içinde geçerli olmalıdır.  Tedavi edebilmek için spreyler ve fumigatörler kullanılabilir ancak kullanılan kimyasallar bazı hayvanlar ve insanlar için ciddi anlamda toksik olabileceği için kullanmadan önce yaşam alanında, hem iç mekan hem de dış mekanlar, bulunan evcil hayvanları ve aile bireylerini alandan uzaklaştırmanız gerekmektedir.

Sprey ve fumigatörlerin dışında pireleri öldürmek için özel olarak üretilmiş pudra ve merhemler de bulunmaktadır. Genellikle borik asit, diyatom içeren toprak ve silika içeren aerojel gibi ürünler üreticin önerileri dikkate alınarak uygulandığında gayet güvenli ve etkili tedavi yöntemi olabilir ancak herhangi bir cilt tedavisini tercih edip uygulamadan önce veteriner hekiminizle görüşüp karar vermeyi düşünmelisiniz. Tavşanınızın belirli yaşı veya büyüklüğü bazı ilaçların endike olup olmadığını belirleyebilir. Pire enfestasyonundan kaynaklanan ciddi cilt enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotiklerin de kullanılması gerekli olabilir.

Yaşam ve Yönetim

Tavşanı tedavi etmek için pire öldüren şampuanla banyo yaptırırken ya da şampuanın içinde batırırken çok dikkatli olmalısınız. Yüksek iskelet kırığı riskine ve aşırı soğuma olması nedeniyle ani bir ölüm gerçekleşebilir. Eğer topikal bir damlatmalı bir ürün uyguluyorsanız, ürünün vücut üzerinde tamamen kuruduğuna emin olduğunuzda tavşanınızı eşini temizlemesi için serbest bırakabilirsiniz. Etkili uygulanan pire kontrolü sonucunda pirede ve pire kirinde azalma gözlemlenmelidir. Buna ek olarak kaşıntı ve saç dökülmesi de azalmalıdır; belirtilerin devam ettiği durumda, diğer nedenlerin değerlendirilmesi için veteriner hekiminize tekrar gitmeniz gerekecektir.

Evdeki diğer tüm evcil hayvanlar için, özellikle de köpekler ve kediler için, pire kontrolü uygulanmalıdır. Eğer ki yıl boyunca ılık bir havanın etkili olduğu bir iklimde yaşıyorsanız, yıl boyunca pire enfestasyonuna karşı dikkatli olmalısınız. Nisan ya da Mayıs ayı gibi erken tarihlerde katı bir pire kontrol rutinine başlamalısınız.

Pire kontrol ürünlerinin kullanımı olumsuz bir reaksiyona ve ikincil bakteriyel enfeksiyonlara sebep olabilir. Ürün kullanımı sırasında herhangi bir toksik etki görülürse veya tavşanınızda davranışsal ya da fiziksel bir değişiklik fark ederseniz, kalan kimyasalı vücuttan tamamen arındırmak için tavşanı iyice yıkamalı ve tavşanla doğru bir şekilde ilgilenmelisiniz.

Kaynak: https://www.petmd.com/rabbit/conditions/parasitic/c_rb_flea_infestation

Görsel Kaynak: https://onedio.com/haber/tavsan-nasil-bakilir-evde-tavsan-bakiminin-incelikleri-nelerdir-1021772

Editör: Meryem Melisa KAR