Renal Yetmezlik Sendromu

İçindekiler

Tanım

Renal yetmezlik sendromu (aksiyon miyoklonusu), istemsiz kas sarsılmasının ya da seğirmesinin (miyoklonus) bölümlerine ve çoğunlukla böbrek (renal) hastalıklarına neden olur. Bu hastalık böbrek hastalığı olarak tanımlansa da, bu hastalığa sahip her insanın böbrek fonksiyonlarında problemler görülmeyebilir.

Aksiyon miyoklonusu-renal yetmezlik sendromu ile ilişkili hareket problemleri, tipik olarak dinlenme esnasında ortaya çıkan ellerde ve parmaklarda istemsiz ritmik titreme (tremor) ile başlar ve çoğunlukla yazı yazmak gibi küçük hareketler yapmayı denerken fark edilir.

Titremeler, zamanla baş, gövde, bacaklar ve dil gibi vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir ve sonunda gönüllü hareketler veya hareket etme niyeti ile tetiklenebilen miyoklonik sarsıntı (aksiyon miyoklonusu) haline gelerek kötüleşirler. Bu miyoklonik sarsıntılar tipik olarak, gövdede üst ve alt uzuvlarda, yüzde özellikle ağız ve gözkapağı çevresindeki kaslarda ortaya çıkar.

Endişe, heyecan, stres veya aşırı yorgunluk miyoklonusu kötüleştirebilir. Etkilenen bazı bireylerde, nöbetler, uzuvlarda duyu ve zayıflık (periferik nöropati), iç kulaktaki anormalliklerin neden olduğu duyma kaybı (duyusal sinir kaybı) gelişir. Şiddetli nöbetler veya miyoklonus hayatı tehdit edici düzeyde olabilir.

İdrarda aşırı protein (proteinüri) gözlemlenmesi böbrek problemlerinin ortaya çıktığının erken bir işaretidir. Böbrekler artık sıvıları ve atık ürünleri vücuttan etkili bir şekilde filtreleyemez hale gelene kadar fonksiyonları zamanla kötüleşir (son evre böbrek hastalığı).

Aksiyon miyoklonusu-renal yetmezlik sendromu tipik olarak 15 ve 25 yaşları arasında semptomlarını göstermeye başlar, ancak daha genç ve daha ileri yaşlarda da görülebilir. Hastalığın başlangıç yaşı ve koşulların seyri aynı aile üyeleri arasında bile farklılık gösterebilir. İlk olarak ya hareket problemleri ya da böbrek hastalığı, ya da her ikisi de aynı anda başlayabilir. Çoğu insan semptomlar görülmeye başladıktan sonra 7-15 yıl kadar hayatta kalır.

Sıklık

Aksiyon miyoklonusu-renal yetmezlik sendromu dünya çapında bulunan nadir bir hastalıktır. Bu hastalığın görülme sıklığı bilinmemektedir. Tıp literatüründe bu hastalığa sahip en az 38 kişi tanımlanmıştır.

Nedenler

Aksiyon miyoklonusu-renal yetmezlik sendromu SCARB2 genindeki mutasyonlardan kaynaklanmaktadır. Bu gen, beta-glukoserebrosidaz denilen bir enzimi lizozom adı verilen hücresel yapılara taşıyan LIMP-2 proteini yapımı için üretim emrini verir. Lizozomlar materyalleri sindiren ve geri dönüştüren özelleşmiş bölmelerdir. Bu bölmelerde, beta-glukoserebrosidaz, glukoserebrosid adı verilen yağlı bir maddeyi parçalar. LIMP-2 proteini beta-glukoserebrosidaz taşınmasından sonra lizozomda kalır ve bu yapıların stabilitesi için önemlidir.

Aksiyon miyoklonusu-renal yetmezlik sendromu ile ilişkili SCARB2 genindeki mutasyonlar, lizozomlara ulaşamayan değişmiş bir LIMP-2 proteininin üretimine yol açar. Sonuç olarak, beta-glukoserebrosidaz enziminin lizozomlara hareketi bozulur. Mekanizması bilinmemesine rağmen, bu yapıdaki beta-glukoserebrosidaz eksikliğinin aksiyon miyoklonusu-renal yetmezlik sendromunun semptomlarına katkısı olduğu düşünülmektedir. Araştırmacılar, neden SCARB2 gen mutasyonlarına sahip bazı kişilerin böbrek problemleri yaşadıklarını ve diğerlerinin ise bu problemleri neden yaşamadığını anlamak için çalışıyorlar.

Kalıtım Modeli

Bu koşullar, her hücredeki genin kopyalarının mutasyona sahip olduğu otozomal resesif bir paternde kalıtsaldır. Otozomal resesif koşula sahip bir bireyin ebevenylerinin her biri mutasyona uğramış genin bir kopyasını taşır. Fakat onlar tipik olarak bu hastalığın semptomlarını göstermezler.