Kedilerde Sarı Deri (Sarılık) Nedir?

İçindekiler

Tanım

Sarılık ‘ikter’ olarak da isimlendirilir. Farklı farklı tıbbi sebepler kaynaklı olarak kedinin derisinin sararması durumudur. Sarılık olayında karşımıza çıkan cildin sararması haline, kan dolaşımında atık ürünlerin birikmesi neden olur. Genellikle, bahsi geçen atık ürünler, ya bir çeşit karaciğer hastalığının yan ürünleridir ya da kırmızı kan hücrelerinin hızlı bir biçimde parçalanmasıyla kan dolaşımında oluşabilir.

Belirtiler

Sarılık tanımından da yola çıkacak olursak cildin sararması durumudur.

Kedinizde bu sararmanın en net şekilde görüldüğü bölgeler mevcuttur. Bunlar; gözlerinin beyazı, kulaklarının içindeki hafif tüylü bölge, dudakları ve ağızdaki sert damağın arka kısmıdır. Sarılık ile mücadele eden kedilerin çoğunluğu kendini iyi hissetmemeden kaynaklı halsiz olabilir. Çok fazla yemek yiyemeyebilirler ve sık sık kusabilirler.

Sarılık ile ilgili belirtileri sıralayacak olursak:

Cildin sarımsı şekilde renk değişikliği
Ateş
Karın ağrısı
İştah kaybı (anoreksi)
Solgunluk
İdrar ve dışkı renginde değişiklik (turuncu renkli)
Artan idrar (poliüri)
Artan susuzluk beraberinde fazla su tüketimi (polidipsi)
İleri vakalarda zihinsel karışıklık
Kilo kaybı
Kanama (özellikle ileri karaciğer hastalığına sahip kedilerde)

Nedenler

Kedilerde sarılığa sebep olacak pek çok hastalık mevcuttur. Bu hastalıklardan bazılarının kökeni ‘intrahepatik’ sebeplerden ileri gelir. Karaciğer kaynaklıdır diyebiliriz. Sarılığa sebep olan başka durumlarda vardır. Triaditis, bağırsak yolu, pankreas ve karaciğer iltihabı bu durumlar arasındadır. Bunlar, kedilerde görülen inflamatuar bağırsak hastalığı ile ilişkilendirilmektedir.

Sarılığa neden olan başka durumlarda mevcuttur. Bunları ‘ekstra-hepatik’ olarak sınıflandırılabilinir. Bu şekilde sınıflandırmamızın altında kanalların tıkanması ve karaciğerden safra çıkışı yatar. Ekstra-hepatik nedenlerden bazıları şunlardır:

Cytauxzoonosis (kenelerden) gibi etkenlerden kaynaklı kan dolaşımı hastalıkları sebebiyle kırmızı kan hücrelerinde aşırı tahribat.
Vücudun kendi kırmızı kan hücrelerine saldırmasıyla oluşan hemolitik anemi.
Tümörler.
Karaciğerde fazla yağ birikimi.
Bilirubinin salgılanmasını engelleyici durumlar.
Karaciğeri çevreleyen kanallarda safra taşlarının birikimi (seyrek olarak gözlenir).

Teşhis

Genellikle veteriner hekiminiz fiziki muayene esnasında sarılığı gözlemleyecektir. Veteriner hekimler, rutin fiziki muayenede yer alan sklera (gözlerin beyaz kısımları) ve kulak kepçesinin rengini kontrol eder. Görsele dayanan muayenelerle sarılıktan şüphelenilirse, total bilirubin kan testi yapılır. Bunun nedeni, sarılığı olan kedilerde toplam bilirubinin yükselmesidir. Total bilirubin değerindeki yükseliş sarılığın teşhisinde ayırt edici bir parametredir.

Veteriner hekim hepatik kökenli (karaciğer) ya da kan dolaşımı ile ilgili sorunlar tanımlaması halinde bu durumların altında yatan nedenleri belirlemek için ek kan testleri yapar.

Tedavi

Tedavi metodu sarılığın nedenine bağlı olmak kaydıyla fazlaca değişkenlik gösterir. Genellikle tedavilerde temel sorun karaciğer kaynaklı olduğundan karaciğer fonksiyonunu iyileştirmek birincil amaç olur. Problem kan dolaşımından kaynaklanıyorsa tedavide kırmızı kan hücrelerinin yok edilişini yavaşlatan ilaçlara yer verilir.

Kurtulma

Sarılığa neden olan durumların belirlenmesinin ardından uygun tedavi planı oluşturulur. Uygun tedavi sayesinde de sarılığa yakalanan kedilerin çoğu hızlı bir biçimde iyileşir. Durumları daha ciddi olan kedilerin iyileşmesi için daha fazla zaman gereklidir. Ağır karaciğer bozukluklarıyla mücadele eden kedilerin iyileşebilmesi için haftalar bulan yoğun bir tedavi görmesi gerekebilir.

Kedilerde Sarılık ile ilgili Sık Sorulan Sorular

Sarılığın geçmesi için gerekli süre ne kadardır?

Sarılığın geçme süresi, altında yatan sebeple bire bir alakalıdır. Kedilerin birçoğu tedaviye hızlı bir şekilde karşılık verir. Böyle durumlarda sarılık günler haftalar içinde çözülür. Ancak bazı kedilerde daha ciddi tablolar karşımıza çıkabilir. Bu gibi olaylarda ise tedaviye karşılık verme haftaları hatta ayları bulabilir.

Sarılığı olan bir kedinin sahibi nelere dikkat etmelidir? Bakımını nasıl yapmalıdır?

Karaciğer yetmezliği ile mücadele eden kedilerin evde üst düzey özenli bakıma ihtiyaçları vardır. Örnek vermek gerekirse kedinizde herhangi bir zaman dilimi kanama görebilirsiniz. Kanamayı fark eder etmez veteriner hekiminizle iletişimi geçmelisiniz. Bir önemli nokta ise dışkı ve idrarın durumudur. Bunlarda herhangi bir değişiklik fark ettiğinizde gene veteriner hekiminizle iletişime geçmeniz gerekir.

Kedilerde sarılığın tedavisi mevcut mudur? Sarılık tedavi edilebilir mi?

Sarılık bir çok nedene bağlı bir durum bundan dolayıda altında yatan sebebin değişikliğine göre bu sorunun cevabı değişebilir. Sarılık vakalarının çoğu kolaylıkla teşhis edilir. Ancak bazı vakalarda teşhis edilme süresi uzayabilir. Veteriner hekiminiz tam bir fiziki muayenenin ardından bazı teşhislerle olayı netleştirir. Devamında da bir prognoz sunar. Bu sayede bir tedavi planı oluşturulması mümkündür.