Atahan UÇAN
Giriş
Ghrelin hormonu iştahın ve büyüme hormonunun salımının esas noktasıdır. Mümkün olduğunca sağlıklı bir yaşam için bu hormonun görevlerini, vücuda etkilerini ve önemini bilmeliyiz.
Ghrelin hormonu, pankreas ve beyinden ufak bir miktarda salgılanan hormonlar ile ince bağırsakta ve midede üretilir. Açlık hormonu olarak da adlandırılır. Bunun sebebi iştah üzerinde etkisi olmasıdır, fakat bu işlevlerinden sadece bir tanesidir.
Ghrelin Nasıl Çalışır?
Bu hormonun pek çok işlevi ve amacı vardır ama en bilindik olanı iştah üzerindeki uyarıcılığıdır. Bu uyarıcılık iştahın artmasına yani daha fazla besin alımı ve yağ depolanmasına sebebiyet verir. Hatta bu hormon, insanlara suni olarak verildiği zaman insanların aldıkları besin %30 artmıştır. Ghrelin, beynin iştah noktasını kontrol eden hipotalamusta etkisini gösterir ve ödül mekanizmasını kontrol eden beynin bölgelerinde işlevini gösterebilir.
Ghrelin hormonu, ghrelin reseptörlerinin hormonların uyarılmasını harekete geçiren hipofiz bezi işleyişinde de etkisini gösterir. İnsülin salımının kontrol etmeye yardım eder ve kardiyovasküler sağlık üzerinde etkisini gösterir. Bu kapsamlı hormonun pek çok farklı vücut bölgelerinde ve sisteminde işlevi vardır.
Ghrelin’e Bağlı Sorunlar
İştaha etki ettiğinden, bu hormonu alan insan özellikle de diyetteyse kilo kaybına yol açar. Herhangi biri kalorileri sıkı bir şekilde kontrol edip zayıflamaya çalıştığı zaman ghrelin seviyesi yükselir. Bu durum yüzünden ağır bir diyetten sonra insanlar verdiği kiloyu fazlasıyla geri alabilir. Anoreksiya nevroza ile uğraşan insanlarda, vücudun açlığa karşı normal tepkisinin sonucu olarak yüksek ghrelin seviyesi görülebilir.
Prader-Willi sendromu rahatsızlığı olan hastalarda kandaki ghrelin hormonu fazladır. Bunun nedeninin hastaların obezite ve çok fazla iştah sorunu ile uğraştıkları için olduğuna inanılıyor. Ghrelin seviyesi obeziteden önce yükselişe geçer, bu yüzden fazla vücut ağırlığı ile ilişkili değildir.
Bir taraftan da gastrik bypass ameliyatı geçirmiş kişilerin ghrelin seviyeleri, normal olarak kilo veren bireylerden daha düşük olabilir. Bu sebeple gastrik bypass ameliyatı, yeme içme takvimi sıkı bir şekilde izlenirse kilo verme üzerinde uzun dönemli etkiyi gösterebilir.
Kaynak: https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/ghrelin
Görsel Kaynak: https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/ghrelin
Editör: Berfin Sucu
1) Kaynaklarınıza bakın bir, hormonun adını doğru mu yazmışsınız.
2) Salınımı değil, salımı. Salınım iki yana sallanmak demektir.