Serenay Şenol Giriş
Irvine Kaliforniya Üniversitesi’ndeki bilim insanlarının yeni araştırmasında, kök hücrelerin kimliğinin hangi mekanizma tarafından kontrol edildiği keşfedildi. Eğer bu mekanizma başarısız olursa, embriyolar erken evreleri olan totipotent kök hücre haline geri dönerler.
Bir hücre totipotent duruma geldiği zaman, yüzlerce farklı hücre tipine dönüşerek insan vücudunun herhangi bir bölümünü oluşturabilme potansiyeline sahip olur. Farklı hücre tiplerine bölünebilen pluripotent kök hücrelerin farkı ise tek başlarına tüm bir organizmayı oluşturamamalarıdır.
7 Aralık 2023’te Molecular Cell dergisinde “Nükleer RNS katabolizması endojen retrovirüsleri, gen ekspresyonu asimetrisini ve farklılaşmayı kontrol eder” isimli çalışma yayınlanmıştır.
UCI Tıp Fakültesi müdürü Ph.D. Ivan Marazzi diyor ki “Embriyonik kök hücrelerden oluşan bir kapta, kök hücrelerin çoğunluğu pluripotenttir. Ancak 1000 hücreden 1’i diğerlerinden farklıdır ve totipotenttir.”
“Totipotent hücreler sınırsız potansiyele sahip olan ve vücudumuzun her yerini oluşturabilen tek hücrelerdir. Bu pluripotentten totipotentliğe geçişi sağlayan mekanizmayı keşfettik.”
Kök hücrelerin kimliklerini farklılaştırma kabiliyetleri sayesinde bilim insanları, bu hücrelerdeki gelişimleri ve iki hücrenin bir araya gelip bir embriyoya dönüştüğünde neler gerçekleştiğinin anlaşılmasını sağlar.
UCI Tıp Fakültesi Biyolojik Kimya Bölümü profesörü Marazzi, “ Kök hücreden totipotent hücreye bu ‘geri dönüşü’ kontrol eden faktörler, kanserli ve nörodejeneratif hastalıklı insanlarda mutasyona uğramaktadır” dedi. Ayrıca, “Beyin ve kanser hücrelerinin bu mekanizmaya karşı özel bir duyarlılığının olduğunu düşünüyoruz, bu da gelecekte bu rahatsızlıklara sahip hastaları tedavi ederken bize yardımcı olabilir” diye belirtmiştir.
Kaynak: https://phys.org/news/2023-12-mechanism-identity-stem-cells.html
Editör: Emine Öykü GÜNER
