in

ÇalışkanÇalışkan

BAP1 Geni Nedir?

BAP1 Geni Nedir: Tanım, Normal İşlevi, Sağlık Koşulları, Kromozomal Konum, Genin Diğer İsimleri

İçindekiler

BAP1 Geni: BRCA1 Protein 1 ilişkili

Normal İşlevi

BAP1 geni, ubikitin karboksil-terminal hidrolaz BAP1 (BAP1) denilen bir proteinin yapımı için emir verir. Bu protein, bir deubikitinaz olarak işlev görür, bu da belirli proteinlerden ubikitin denilen molekülü çıkardığı anlamına gelir. Bir proteinin üzerinde var olan ubikitin molekülü, proteinin etkinliğini ve diğer proteinler ile etkileşimini etkileyebilir. Ubikitin “tag” da proteinin şeklinin bozulmasını destekler. Ubikitin çıkartılarak, BAP1 çeşitli hücresel işlemler de ilgili olan birçok proteinin işlevini düzenlemeye yardımcı olur. BAP1 proteininin, hücre büyümesine, bölünmesine ve hücre ölümünün kontrolüne yardımcı olduğu düşünülmektedir. Çalışmalar, hücrelerin ilerlemesinde, kendilerini çoğaltmak için harcadıkları süreç ile adım adım ilgili olup, hasarlı DNA’nın onarımında ve genlerin aktivitesinin kontrolünde rol aldığını da göstermektedir. Kesin mekanizması belirsiz olmasına rağmen, BAP1 proteini bir tümör baskılayıcı gibi hareket eder. Tümör baskılayıcı proteinler, hücrelerin çok hızlı veya kontrolsüz bir şekilde büyümesini ve bölünmesini önlemeye yardımcı olur.

Genetik Değişikliklerle Bağlı Sağlık Koşulları

BAP1 Tümör Yatkınlığı Sendromu 

BAP1 genindeki mutasyonlar, BAP1 tümör yatkınlığı sendromuna neden olur. Bu durumda olan insanlarda, kanserli olmayan (iyi huylu) ve kanserli olan (kötü huylu) birçok türde tümörün gelişme riski yüksektir. Özellikle, belirli cilt tümörleri (atipik Spitz tümörleri, kutanöz melanom ve bazal hücreli karsinom), gözler ( uveal melanom), böbrekler (berrak hücreli renal hücreli karsinom), göğüs, karın ve iç organları (malign mezotelyoma) örten mezotelyum denilen dokuda tümor oluşumu beklenir. Araştırmacılar, hala diğer kanser türlerinin BAP1 tümör yatkınlığı sendromu ile bağlantılı olup olmadığını belirlemeye çalışmaktadır. Etkilenen bireyler, BAP1 geninin bir kopyasındaki mutasyonu kalıtım yoluyla aktarılır. Aslında vücudun her hücresinde bulunan bu mutasyonlar, üreme hücresi mutasyonları olarak sınıflandırılır. Birçok üreme hücresi BAP1 mutasyonu, muhtemelen zamanından önce kırılmış anormal derecede kısa BAP1 proteinine yol açar. Diğer üreme hücresi mutasyonları,  BAP1 proteindeki tek bir protein yapı taşını ( amino asit) değiştirir ve muhtemelen işlevini bozar. Çoğu durumda, ikinci bir kalıtsal olmayan mutasyon, tümörlere sebep olan hücrelerde genin normal kopyasında meydana gelir. Üreme hücresi ve somatik mutasyonların birlikte görüldüğü tümör hücrelerinde BAP1 protein işlevinin kaybına neden olur. Bu proteinin etkinliğinin azalması veya kaybolması, muhtemelen belirli proteinlerden ubikitin moleküllerinin çıkarılmasını engeller. BAP1 işlevindeki değişikliklerin BAP1 tümör yatkınlığı sendromuna nasıl yol açtığı tamamen bilinmemesine rağmen araştırmacılar, normalde BAP1 deubiqitinaz tarafından düzenlenen proteinlerin değişmiş etkinliğinin, hücre çoğalmasını veya hayatta kalmayı, buna bağlı olarak da tümör oluşumunu desteklediğini tahmin ediyorlar. 

Kolanjiyokarsinom

Melanom

Diğer Kanserler

Somatik BAP1 gen mutasyonları, bir üreme hücresi BAP1 gen mutasyonunun yokluğunda uveal melanom, iyi huylu mezotelyoma ve berrak hücreli renal hücreli karsinom tümörlerinde bulunmuştur. Bu durumlarda kanser, aile geçmişinde kanser olmayan insanlarda görülmüş ve aralıklı olarak dikkate alınmıştır. Etkilenen bireyler, BAP1 tümör yatkınlığı sendromu  ile ilişkili fazladan tümör geliştirmez.

Kromozomal Konum

  • Sitogenetik Konum: 3p21.1, kromozom 3’ün kısa kolunun (p) 21.1 pozisyonu
  • Moleküler Konum: Baz çiftleri kromozom 3 üzerinde 52,401,004 –  52,410,105 
bap1-geni-nedir
Görsel: BAP1 Geni: Kromozomal Konum; Genom Dekorasyon Sayfası/NCBI

Bu Gen İçin Diğer İsimler

  • BRCA1 protein 1 ile ilgili (ubikuitin karboksil-terminal hidrolaz)
  • cerebral protein 6
  • cerebral protein 13
  • hucep-6
  • HUCEP-13
  • KIAA0272
  • ubikuitin karboksil-terminal hidrolaz BAP1
  • UCHL2

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/gene/BAP1#

Görsel Kaynak: https://www.rcsb.org/3d-view/6TWU/1

Editör: Sibel Öncel

Ne düşünüyorsunuz?

3 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir