Tolga Polat
İçindekiler
Tanım
Antibiyotikler, bazı bakteriyel enfeksiyon türlerini tedavi etmek için veya önlemek için kullanılır. Farklı pek çok antibiyotik türü vardır. Her antibiyotik çeşidi hedeflenmiş bakteriler üzerinde etki göstermektedir. İşte antibiyotik duyarlılık testi de enfeksiyona sebep olan bakterinin hangi antibiyotik ile etkili bir biçimde tedavi edileceğini bulmak için yapılmaktadır.
Antibiyotik duyarlılık testi aynı zamanda, antibiyotiğe karşı direnç gösteren bakteriler içinde alternatif tedavi bulmaya da yardımcı olmaktadır. Antibiyotik direnci, üretilen antibiyotiklerin hedefledikleri bakteriler üstünde artık daha az etkiye sahip olmaları veya hiç etki gösterememeleri durumudur. Oluşan bu antibiyotik dirençleri, kolay bir şekilde tedavi edilebilecek enfeksiyonları şiddetli durumlara yöneltmekte hatta hayati tehlikelere dahi yol açabilmektedir.
Antibiyotik duyarlılık testi aynı zamanda, “Duyarlılık Testi”, “Antimikrobiyal Duyarlılık Testi” olarak da isimlendirilmektedir.
Bu Test Ne için Kullanılır?
Bakteriyel enfeksiyon tedavilerinde optimum verimi elde etmek için antibiyotik duyarlılık testi kullanılmaktadır. Bazı mantar enfeksiyonlarında da hangi tedavi yönteminin daha iyi sonuç verebileceğini bulmak için de kullanılabilmektedir.
Neden Bir Antibiyotik Duyarlılık Testine İhtiyacım Var?
Eğer ki antibiyotik direnç semptomlarınız- enfeksiyona sebep olan bakteri ve mantarlar standart tedavilere cevap vermemesi bir antibiyotik direnç göstergesidir, eğer var ise veya tedavi süreci zorlu bir enfeksiyona sahipseniz bu testi yaptırmalısınız. Tüberküloz, Metisiline dirençli Staphylococcus aureus, Pseudomembranous colitis bu enfeksiyonlara örnek olarak verilebilir.
Antibiyotik Duyarlılık Testi Sırasında Ne Olur?
Antibiyotik duyarlılık testi, enfekte olmuş bölgeden örnek alınarak yapılmaktadır. Yaygın olarak çalışılan test kültürleri aşağıda belirtilmiştir.
- Kan Kültürü: Bir sağlık uzmanı yönlendirilmesi ile kan örneği alınmaktadır.
- İdrar Kültürü: Sağlık uzmanının yönlendirilmesi ile bir kap idrar örneği alınmaktadır.
- Yara Kültürü: Sağlık uzmanı tarafından beyaz bir bez yardımıyla yaranın bulundu yerden özel bir bez yardımıyla örnek alınmaktadır.
- Balgam Kültürü: Sağlık çalışanı talimatları ile özel bir bardağa balgam örneğini aktararak veya pamuklu bir çubuk ile -swap- burundan örnek alınabilmektedir.
- Boğaz Kültürü: Sağlık uzmanları tarafından, boğazın arkasından ve bademciklerin bulunduğu yerden özel bir bez yardımıyla örnek alınabilmektedir.
Teste Hazırlanmak İçin Herhangi Bir Şey Yapmam Gerekecek Mi?
Antibiyotik duyarlılık testi için herhangi bir özel hazırlığa ihtiyaç duyulmamaktadır.
Testin Herhangi Bir Riski Var Mı?
Kan kültürü testi yaptırırken kan alınan bölgede lokal bir ağrı veya morarma olabilmektedir ancak olası bu semptomlar hızlı bir şekilde iyileşme eğilimindedirler.
Boğaz kültürü testi yaptırmanın herhangi bir riski yoktur ancak refleks olarak bir öğürme ve rahatsızlık duyulabilmektedir.
İdrar, balgam ve yara kültürlerinde ise herhangi bir risk bulunmamaktadır.
Sonuçlar Ne Anlama Gelmektedir?
Sonuçlar aşağıdaki şekilde yorumlanmaktadır.
- Duyarlı: Bu sonuçta testi yapılan ilaç enfeksiyonun ilerlemesini durdurdu ve enfeksiyona sebep olan bakteri veya mantarı öldürdü. İlaç tedavi için iyi bir seçim olabilir.
- Orta Seviye: Bu sonuçta ilacın denenen dozundan daha yüksek bir dozda çalışma ihtimali olabilmektedir.
- Dirençli: Bu sonuçta ise ilaç büyümeyi durduramamıştır veya enfeksiyona sebep olan bakteri ve enfeksiyonlara etki edememiştir. Tedavi için bu ilaç iyi bir tercih değildir.
Antibiyotik Duyarlılık Testi Hakkında Bilmem Gereken Başka Bir Şey Var Mı?
Antibiyotik direncinin artmasındaki en büyük etkilerden biri yanlış ve bilinçsiz antibiyotik kullanımıdır. Antibiyotiklerin doğru kullanıldığına emin olunmalıdır.
Bir sağlık çalışanı tarafından yazılan reçete ile temin edilmelidir.
Sadece bakteriyel enfeksiyonlara etki ettiğinden dolayı antibiyotikler, viral enfeksiyonlar üzerinde etki gösteremezler.
Kaynak: https://medlineplus.gov/lab-tests/antibiotic-sensitivity-test/
Editör: Yasemin CANKAT