Atahan UÇAN Tanım
Obezite ve kilo rahatsızlığı ile başı dertte olan hastalarda hormonlar, özellikle sağlıklarına çok etki eder. Vücutta bulunan fazla yağ kiloya ve hormonal sorunlara yol açabilir. Leptin hormonu, kilo ve obeziteyle doğrudan bağlantılıdır.
Leptin; yağ dokularının içerisinde bulunan yağ hücrelerinden salınımı yapılan bir hormondur ve beyinde bulunan hipotalamusa sinyaller gönderir. Bu hormon, sadece kısa vadeli değil, aynı zamanda uzun vadeli yeme içme miktarını ve vücutta harcanan enerji miktarını düzenler. Leptin hormonunun esas işlevi vücut ağırlığının korunmasına yardım etmesidir.
Yağ hücrelerinden geldiği için leptin miktarı, doğrudan kişinin vücudundaki yağ sayısına bağlıdır. Eğer kişinin vücut yağı artarsa, leptin seviyesi yükselişe geçer. Eğer kişinin vücudundaki yağ miktarı azalırsa, leptin seviyesi de azalmaya başlayacaktır.
Leptin Ne Yapar?
Leptin bazı zamanlarda tokluk, “doymuşluk hormonu” olarak da adlandırılabilir. Açlığın dizginlenmesinde ve enerji dengesinin korunmasında yardımcı olur. Bunun sayesinde vücut enerjiye ihtiyacı olmadığı zaman açlık sinyalleri göndermez. Bir bireyin kilo verip hormon seviyesinin düşüşüne neden olduğu zaman bu düşük seviyedeki leptin, iştah artışını ve daha fazla yeme arzusunu harekete geçirebilir. Bu durum gerçekleştiği zaman kilo vermek çok daha zor bir hale gelir.
Leptin ile İlgili Olabilecek Sorunlar
Vücut düzgün bir şekilde çalışmaya başladığında fazla yağ hücreleri leptin salınımı yapacak. Bu durum hipotalamusu harekete geçirerek iştahı azaltacak ve fazladan yemek yerine vücut yağ depolarını kullanmaya başlayacaktır. Ne yazık ki obez olan bir insanın kanında çok fazla miktarda leptin bulunur. Bu durum leptin direnci olarak bilinen, leptin hormonuna karşı hassasiyet sorununu ortaya çıkarabilir. Birey yemek yemeye devam ettiğinde yağ hücreleri doymuşluk hissinin sinyalini vermek için daha fazla leptin salınımı yapar ve bu durum da leptin seviyelerinde artışa neden olur.
Düşük seviyede leptin görülmesi nadir bir durumdur fakat yine de görülebilir. Çok az sayıda hastada doğuştan leptin eksikliği adı verilen rahatsızlık görülür ve bu rahatsızlık leptinin üretilmesine engel olur. Leptin olmazsa vücut, kendisinde yağ olmadığını düşünür ve bu durum kontrolsüz açlığa dönüşür. Bu hastalık genel olarak ciddi çocukluk obezitesinde ve gecikmiş ergenlikte kendini belli eder. Hastalığın tedavisi ise leptin enjeksiyonlarıdır.
Kaynak: https://www.hormone.org/your-health-and-hormones/glands-and-hormones-a-to-z/hormones/leptin
Görsel Kaynak: https://naturalishistoria.files.wordpress.com/2014/04/leptin_protein-cartoon.jpg
Editör: Meryem GÖKOĞLU
