Dalya Simay Erbay
Giriş
Dünyanın her yerinde insanlar yaşlanıyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 2030 yılına kadar, gezegendeki her altı kişiden biri 60 yaşında veya daha büyük olacak. 60 yaş ve üstü dünya nüfusu 2050 yılına kadar üç katına çıkarak 2,1 milyara ulaşacak. 2020 ile 2050 yılları arasında 80 yaş ve üzeri insan sayısının üçe katlanarak 426 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor.
Alzheimer hastalığı ve Parkinson hastalığı da dahil olmak üzere demans gibi yaşa bağlı bozukluklarla yaşayan insan sayısının, artan yaşlı sayısıyla birlikte hızla artması bekleniyor. Yaşa bağlı bu bozukluklar, sağlıklı ve etkili yaşlanmanın önünde bir engel olarak daha yaygın hale gelmektedir.
Ergot mantarının özleri şu anda nöro-bilişsel hastalıkların ve diğer nörolojik hastalıkların (migren, baş ağrısı vb.) tedavisinde kullanılmaktadır. Bununla birlikte, endüstriyel tarımın dünyanın en büyük karbon emisyon kaynaklarından biri olduğu düşünüldüğünde, tıbbi amaçlar için ergot mantarını yetiştirmeye devam etmek sürdürülemez.
Küresel talebi karşılamak için her yıl yaklaşık 10-15 ton D-liserjik asit (DLA), ilaç üretiminde kullanılan bir bileşen üretilmektedir. Ergot mantarı, çavdar gibi tahıl ürünlerinde parazittir ve bunların ekimi, aksi takdirde gıda üretimi için kullanılabilecek çavdar tarlalarının üzerinde yetiştirilmelerini gerektirir. Singapur Ulusal Üniversitesi (NUS Medicine) ve Imperial College London’daki Yong Loo Lin Tıp Okulu’ndan bir araştırmacı konsorsiyumu, bu tür ilaçların üretiminde ekilebilir arazinin kullanımını sınırlamak için alternatif bir DLA üretme yöntemini test etti.
Ergot mantarından elde edilen enzimler, ekmek üretmek için sıklıkla kullanılan maya ve sentetik biyoloji teknikleri kullanılarak, aynı zamanda bir mantar olan fırın mayasına dahil edildi. Modifiye edilmiş maya daha sonra DLA oluşturmak için bir fermantasyon prosedüründe şeker kullanılarak yetiştirildi. Doğal fermantasyon, insanlık tarihi boyunca, özellikle ekmek ve bira imalatında gıda üretimi için kullanılmıştır. Modifiye maya ile fermantasyon, artık ekmek mayasının birada alkol ve aroma üretebildiği şekilde DLA yapabilir.
NUS Tıp Biyokimya Departmanından olan ve aynı zamanda çalışmanın yardımcı başkanı olan Doçent Yew Wen Shan:
Mevcut maya türü yılda beş tona kadar DLA üretebilir ve daha fazla optimizasyon ile ticari üretim seviyelerine ulaşılabilir. Bu araştırma, sürdürülebilir bir şekilde tıbbi ve fonksiyonel gıda bileşenleri üretmek için maya gibi mikroorganizmaları kullanan genişleyen çalışma grubuna katkıda bulunuyor.
Imperial College London’ın Bulaşıcı Hastalıklar Bölümü’nden Profesör Paul Freemont şunları söyledi:
Binlerce yıldır maya, insan uygarlığının önemli bir parçası oldu ve ekmek yapmamızı ve bira üretmemizi sağladı. Ancak, bu ortak mikroorganizma ile bağlantımız değişiyor. Bu ilginç işbirliğinin bir sonucu olarak, mantar hücrelerini, ilaçlar için ham kimyasallar üreten küçük fabrikalar olarak faaliyet göstermek için kullanabildiler.
Kaynak: https://www.sciencedaily.com/releases/2022/02/220210154135.htm
Görsel Kaynak: https://www.thenationalnews.com/business/future/2021/09/08/altos-labs-silicon-valleys-quest-for-eternal-youth-explained/
Editör: Doğa DEMİRBAŞ