in

ÇalışkanÇalışkan EntellektüelEntellektüel

Unverricht-Lundborg Hastalığı

Unverricht-Lundborg Hastalığı; Tanım, Sıklık, Nedenleri, Kalıtım Modeli, Hastalığın Diğer İsimleri

İçindekiler

Tanım

Unverricht-Lundborg hastalığı, nadir görülen kalıtsal bir epilepsi türüdür. Bu hastalığa sahip bireyler genellikle 6 ila 15 yaşları arasında hastalığın semptomlarını göstermeye başlar.

Unverricht-Lundborg hastalığı, progresif bir miyoklonus epilepsi türü olarak sınıflandırılır. Hastalığa sahip bireyler, zamanla sıklığı ve şiddeti artan istemsiz kas titremesi veya seğirmesi gibi olaylar yaşarlar. Fiziksel efor, ışık, stres veya diğer uyarıcılar miyoklonus ataklar gelişmesine neden olabilir. Miyokonik ataklar, 5 ila 10 yıl içerisinde yürüme gibi günlük aktiviteleri engelleyecek kadar şiddetli hale gelebilir.

Hastalığa sahip kişiler genellikle bilinç kaybı, kas sertliği ve konvilsüyonlar (tonik-klonik veya jeneralize epilepsi nöbetleri) içeren nöbetler geçirirler. Bu nöbetlerin sıklığı miyoklonik ataklarda olduğu gibi birkaç sene içerisinde artabilir, ama tedavi ile kontrol altına alınabilir. Birkaç yıl ilerlemeden sonra, nöbetlerin sıklığı sabitlenebilir veya azalabilir.

Bu hastalığa sahip bireylerde zamanla denge ve koordinasyon problemleri (ataksi), hareket esnasında kötüleştiği için niyet titremesi adı verilen istem dışı ritmik titreme, depresyon, konuşma güçlüğü (dizatri), ve zihinsel fonksiyonlarda hafif bir gerileme ile ilgili problemler ortaya çıkabilir.

Unverricht-Lundborg hastalığına sahip bireyler genellikle yetişkinliğe kadar yaşamlarını sürdürürler. Durumun şiddetine ve kişinin tedaviye tepkisine bağlı olarak ortalama yaşam süresi normal olabilir.

Sıklık

Progresif miyoklonus epilepsisi nadir görülen bir durumdur. Unverricht-Lundborg hastalığının bu epilepsi türünün en yaygın sebebi olduğuna inanılmaktadır fakat hastalığın dünya çapındaki yaygınlığı bilinmemektedir. Unverricht-Lundborg hastalığı en çok 100.00 kişiden yaklaşık 4’ünün etkilendiği Finlandiya’da görülür.

Nedenler

Unverricht-Lundborg hastalığı CSTB genindeki mutasyonlardan kaynaklanır. CSTB geni, katepsin enziminin aktivitesini azaltan sistasin B adlı proteini üretmek için gerekli talimatları sağlar. Katpesinler, lizozomlardaki belirli proteinleri parçalamaya yardımcı olur. Sistasin B’nin özel işlevi belirsizdir ancak hücrelerin proteinlerini lizozomlardan (Şekil 1) sızan katepsinlere karşı korumaya yardımcı olabilir.

Şekil 1: Lizozom

Neredeyse etkilenen tüm bireylerde, Unverricht-Lundborg hastalığı, CSTB geninin büyüklüğündeki bir artıştan kaynaklanır. CSTB geninin bir bölgesi, 12 nükleotidden oluşan tekrar eden belirli bir diziye sahiptir. Bu dizi normalde gen içinde iki veya üç kez tekrarlanır ve dodecamer tekrarı olarak adlandırılır. Bu hastalığa sahip çoğu kişi, CSTB geninin her iki kopyasında dodecamer dizisinin otuzdan fazla tekrarına sahiptir. Bu hastalığa sahip az sayıda insan başka mutasyonlar da taşır.

CSTB genindeki dodecamer tekrarlarının sayısındaki artış, sistasin B proteinin üretimine engel oluyor gibi görünmektedir. Hastalığı taşıyan bireylerin sistasin B seviyeleri normalin sadece yüzde 5 ila 10’u iken katepsin seviyeleri önemli ölçüde artar. Bu değişikliklerin, Unverricht-Lundborg hastalığının semptomlarına sebep olduğu düşünülmektedir. Buna rağmen sistasin B miktarındaki düşüşün bu bozukluğun özelliklerine nasıl sebep olduğu belirsizdir.

Kalıtım Modeli

Unverricht-Lundborg hastalığı, otozomal çekinik (Şekil 2) bir modelde kalıtılır. Yani, her hücredeki genin her iki kopyası da mutasyona sahiptir. Otozomal çekinik bir duruma sahip ebeveynlerin her biri,mutasyonlu genin bir lopyasına sahiptir ancak genel olarak durumun belirti ve semptomlarını göstermezler.

Şekil 2: Otozomal çekinik kalıtım modeli

Hastalığın Diğer İsimleri

  • Baltık miyoklonus
  • Baltık miyoklonus epilepsisi
  • EPM1
  • Lundborg-Unverricht sendromu
  • Akdeniz miyoklonik epilepsisi
  • Unverricht ve Lundborg’un miyoklonik epilepsisi
  • PME
  • İlerleyici miyoklonik epilepsi
  • İlerleyici miyoklonus epilepsisi 1
  • ULD
  • Unverricht-Lundborg sendromu

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/unverricht-lundborg-disease/ 

Görsel Kaynak: https://analitic.livejournal.com/

Editör: Hazal Kalsın DEMİR

Ne düşünüyorsunuz?

30 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir