Ahmet Tuna Özen
İçindekiler
Tanım
Rahim adenokarsinomu, rahim içi boşlukta bulunan salgı dokunun içerisinde meydana gelen kötü huylu tümör türüne verilen addır. Bu tümör tipi tavşanlar arasında oldukça yaygın görülmektedir ve 3 yaşını geçmiş dişi tavşanların %60’ında bu hastalık gözlemlenmektedir. Rahim adenokarsinomu, rahim endometriyal astarında ya da rahimin iç katmanlarında meydana gelir.
Tavşanlarda rahim kanseri; üreme organlarının aşırı büyümesi ve ağrı yaşatması durumu olan endometriozis gibi üreme sisteminde meydana gelen hastalıklardan açığa çıkar. Tavşanın yaşı bu hastalık için oldukça önem arz etmektedir. Bunların yanında tümörler, rahim iç astarlarındaki damarların şişmesi olarak bilinen venöz anevrizmalar da dahil olmak üzere farklı koşullarla birlikte de bulunabilir.
Semptomlar ve Çeşitler
Rahim adenokarsinomunun belirtileri tavşandan tavşana değişiklik göstermektedir. 3-4 yaşını doldurmuş dişi tavşanlarda hastalığın gözlemlenmesi daha olasıdır. İdrarda kan gözlemlenmesi dişi tavşanlar arasında en yaygın gözüken belirtilerdendir. Bu belirtilerin yanı sıra yaygın olarak gözlemlenen diğer belirtiler ise şunlardır:
- Kanla lekelenmiş vajinal akıntı,
- Memelerde bulunan bezlerde gözlemlenen kister ve memelerde gözlemlenebilecek akıntı,
- Duygu değişikliği, genellikle aşırı agresiflik,
- Meme bezlerinde büyüme.
Hastalığın ilerleyen aşamalarında;
- Yemek yiyememek, iştahsızlık, uyuşuluk ve solunum sisteminde mukoza zarları gözlemlenmesi
- Karında gözlemlenen kitleler
Sebepler
Üreme yeteneğine sahip herhangi bir dişi tavşan rahminde adenokarsinom bulundurabilir ve bu rahim kanserine sebebiyet verebilir.
Teşhis
Hastalık tanısı, karındaki şişliğin hamilelik olması şüphesinden başlayarak eleme yolu ile gerçekleştirilir. İyi huylu zararsız tümörler de yukarıda verilen semptomlara sebebiyet verebilmektedirler. Üç yaşından büyük dişi tavşanlarda görülen semptomlar hücre büyümesi ile iyi huylu tümöre delalet edebilir ama yaygın olarak bu semptomlar adenokarsinom veya rahim kanserine atfedilmektedir. Adenokarsinom veya kanserin yanında anemi gözlemlenmesi dişilerde durumun teşhisinde yardımcı olur.
X-ray ve ultrason gibi görüntülemelerle elde edilen şişmiş ve deforme olmuş lenf nodülleri de hastalığın teşhisinde yardımcı olan etmenlerdendir. Kesin teşhis ise rahim dokusundan alınan biyopsi ile gerçekleştirilebilir.
Tedavi
Rahim adenokarsinomunun tedavisinde hastalıklı organların vücuttan alınması ve tam histerektomi işlemi uygulanması yapılmaktadır. Bu tedavi yöntemi, kanser üreme organlarının dışında bir bölgeye yayılmadığında uygulaması yapılan ilk tedavi yöntemidir. Biyopsi ise kanserli bölgenin üreme organlarına ve diğer organlara yayılıp yayılmadığını anlamak için uygulanabilir. Bazı vakalarda kanserin yayılması ameliyat aşamasına kadar anlaşılmayabilmektedir. Tedaviye takiben kemoterapi ve ağrı yönetimi için ilaçlar verilebilmektedir.
Yaşam ve Yönetim
Hastalığın yatıştığından emin olunması açısından hastalık tedavisinden sonraki bir iki yıl hasta takibi gerçekleştirilmelidir. Hastalığın metastaz yaptığı gözlemlenmemişse sonucun iyi olduğu anlaşılmaktadır. Eğer metastaz varlığı teşhis edilirse ilk tanı sonrasında canlı ölümü meydana gelebilir.
Kaynak: https://www.petmd.com/rabbit/conditions/reproductive/c_rb_uterine_adenocarcinoma
Görsel Kaynak: https://www.wallpapers4u.org/rabbit-ears-muzzle/rabbit_ears_muzzle_light_29247_1920x1080-jpg/
Editör: Züleyha Demirci