Taşıyıcı RNA

Tanım

Taşıyıcı RNA gen grubundaki genler tRNA olarak adlandırılan molekülü yapmak için talimat verir. Taşıyıcı RNA’lar,DNA’nın kimyasal kuzeni olan bir RNA türüdür. Bu moleküller, protein yapı taşlarının (amino asitler) işleyen proteinlerle birleştirilmesine yardımcı olur.Bazı tRNA’lar belirli amino aside bağlanır. Protein montajı boyunca,tRNA proteinler yapmak için ve amino asidi büyüyen proteinde uygun yere eklemek için genetik taslakta üç özel harf sıralanışı (kodon) tanır.

tRNA’nın iki sınıfı vardır: sitoplazmik ve mitokondriyal. Sitoplazmik tRNA’lar hücrelerin içindeki sıvıda (sitoplazma) bulunurlar. Bu tRNA’lar hücrenin çekirdeğinde bulunan DNA’da ki genlerden protein yapmasına yardımcı olur. Çoğu DNA’nın çekirdekte olmasına rağmen,mitokondri olarak adlandırılan hücresel yapılar mitokondriyal DNA olarak adlandırılan az bir miktarda kendi DNA’larına sahiptirler. Mitokondriyal DNA’daki genlerden üretilen proteinler,mitokondriyal tRNA’lar aracılığıyla birleştirilir.

Taşıyıcı RNA genlerindeki mutasyon proteinlere amino asit ekleme kabiliyetini azaltır ve protein üretimini yavaşlatır. Mitokondriyal tRNA’yı etkileyen mutasyonlar hücreler için enerji sağlayan yada kan şekerini kontrol eden mitokondrinin kabiliyetini bozar. Bu mutasyonlar kas güçsüzlüğü,nöbetler,nörolojik problemler,işitme kaybı ve diyabet gibi çeşitli semptomlara neden olabilir. Sitoplazmik tRNA’lar için talimatlar sağlayan genlerdeki mutasyonların hastalığa neden olduğu görülmemektedir.

Bu gen grubundaki genlerin örnekleri: MT-TE, MT-TH, MT-TK, MT-TL1, MT-TS1, MT-TV

Kaynak: https://ghr.nlm.nih.gov/primer/genefamily/trna

Görsel Kaynak: https://www.greelane.com/id/sains-teknologi-matematika/ilmu/rna-373565/

Editör: Meryem Melisa KAR