Serebro-Fasyo-Torasik Displazi

İçindekiler

Tanım

Serebro-fasyo-torasik displazi durumunda, beyinde, yüzde ve gövdedeki yapıların olağandışı displazisi (gelişimi) görülmektedir. Bu gelişime bağlı olarak zihinsel engellilik, fark edilebilir yüz hatları ve özellikleri, kaburga ve omurga kemiklerinde olağandışı farklılaşmalar görülmektedir.

Ayrıca zihinsel engelliliğe ek olarak hasta bireylerde, konuşma ve motor (hareket) yeteneklerinin geç gelişmesi veya bazı hastalarda bu yeteneklerin hiç gelişememesi söz konusudur. Hasta bireylerin yaklaşık olarak dörtte biri konuşmayı öğrenemez, aynı zamanda da hasta bireylerin yarısı yürüyemez. Bebek hastalarda, hipotoni (zayıf kas tonusu) ve beslenmede zorluk görülmektedir. Bu semptomlara ek olarak serebro-fasyo-torasik displazi olan bireylerde anksiyete, otizm spektrum hasarı ve kendine zarar verme gibi davranışlarda görülebilir; fakat bu semptomları gösteren çoğu insan dost canlısı, sıcak kanlı ve iyi huylu olarak bahsedilebilir.

Hasta bireylerde fark edilebilir yüz biçimleri arasında geniş, kısa kafatası; sinophrys (ortası ayrık olmayan kaş) ve kavisli kaş; birbirinden uzak geniş aralıklı gözler (hipertelorizm); geniş burun; düşük kulak yapısı; net kıvrımlı üst dudak; microdontia (küçük dişler) gibi biçimler yer alır. Bazı hastalarda diş eti hiperplazisi yani aşırı diş eti büyümesi görülürken aynı zamanda yarık damak ya da yarık dudak da görülebilmektedir.

Gövdedeki anormal kemik gelişimi durumunda genellikle birbirine kaynaşmış iki ya da daha çok kaburga veya bifid kaburga gelişimi görülmektedir. Hasta bireyler aynı zamanda omurgalarının kusurlu oluşumu sonucunda yan yana eğrilen omurgaya, skolyoza sahiptir; bazı durumlarda omurlarda kaynaşmış olabilir. Ek olarak, bu bireylerin kürek kemikleri de problem oluşturabilir.

Bu rahatsızlık durumunda, gözleri, saçları ve cildi de kapsayan olağandışı gelişimler görülebilir. Kalp sorunları, sindirim bozuklukları ya da olağandışı organ büyümeleri (böbrek ve üreme organları) ortaya çıkabilir. Hasta bireylerde bu semptomların yanı sıra vücudun diğer bölümlerinde de kemik ve eklem problemleri de görülebilir.

Sıklık

Nadir görülen bir durumdur, prevalansı bilinmemektedir.

Nedenler

Serebro-fasyo-torasik displazi, TMCO1 olarak adlandırılan gende meydana gelen mutasyonlar sonucu oluşur. TMCO1 geni, kalsiyum iyonlarının (pozitif yüklü kalsiyum atomları) geçtiği kanalları ve özel yapıları oluşturan bir proteinin üretilmesi için direktifler verir. Bu protein, kalsiyum iyonları için bir merkezi depolama işlevini gerçekleştiren endoplazmik retikulumun (hücre yapısı) zarında bulunur. Endoplazmik retikulumda kalsiyum iyonlarının yoğun olduğu durumlarda, dört tane TMCO1 proteini bir kompleks oluşturarak fazla kalsiyum iyonlarını, sitoplazma olarak adlandırılan hücre içindeki sıvıya taşınan bir kanal meydana getirir. Kalsiyum, birçok hücresel işlev (hücre büyümesi, bölünmesi, gen aktivasyonu) için kofaktör görevi görür. Hücrelerde veya hücre kısımlarındaki kalsiyum iyonlarının doğru koşullardaki dengesi, birbirinden farklı doku ve organların gelişimi ve fonksiyonu için önemli yere sahiptir.

Bu gende meydana gelen mutasyonlar, TMCO1 proteinlerinin yetersizliğine veya işlev bozukluğuna sebep olmaktadır. Bu protein eksikliğinde TMCO1 kalsiyum kanalları oluşamaz ve kalsiyum iyonlarının fazlası, yüksek oranda endoplazmik retikulumda birikir. Kalsiyum iyonlarının hücrelerdeki dengesizliği beyin, kafa, yüz ve gövdedeki yapıların gelişimini etkileyerek ve bozarak serebro-fasyo-torasik displazi durumuna sebebiyet vermektedir.

Kalıtım modeli

Bu nadir hastalık otozomal çekinik kalıtım modeli, her hücrede bulunan genin her iki kopyasının da mutasyonu içermesi, ile nesilden nesile kalıtılır. Yani hasta bireyin her iki ebeveyni de bu hastalığın taşıyıcısıdır, mutasyona uğramış gene sahiptirler; ancak tipik olarak hastalığın semptomlarını göstermezler.