Reyhan Özge Bilgiç
İçindekiler
Tanım
Cilt Kanserleri’ni göz ile tanımak zordur fakat dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır:
- Vücutta diğerlerinden farklı görünen ve farklı bir his veren lekeler,
- Boyutu, şekli veya dokusu değişen lekeler,
- Uzun süre iyileşmeyen yaralar,
- Kaşıntı ve kanama görülen yaralar.
Yukardaki durumlar için ciltteki değişiklikler kontrol edilir. Bu işlem sayesinde, kişi cildini tanır ve farklıları fark edebilir. Bu işlem için belirli bir yönerge yoktur. Eğer kişi daha önce Cilt Kanseri’ne yakandıysa veya yakalanma ihtimali daha fazla ise daha sık bu işlemi yapması gerekebilir.
Akıllı telefonlar ile cildi düzenli aralıklarla fotoğraflamak farklılıkları değerlendirebilmek açısından kolaylık sağlayabilir. Bu işlem için özel uygulamalar dahi var. Ancak bu uygulamalar, Cilt Kanseri’ni güvenilir bir şekilde teşhis edemeyeceğinden bir doktora başvurulması gerekmektedir.
İlgili Sağlık Çalışanları Kimlerdir?
Cilt Kanseri’nin teşhisi ve tedavisinde karşılaşabileceğiniz sağlık çalışanları aşağıda verilmiştir.
Pratisyen Hekim
Yaygın olarak görülen BCC (Bazal Hücreli Karsinom) ve SCC (Skuamöz Hücreli Karsinom) tedavisini yapar. Tedavi, ameliyat yoluyla veya krem-jeller ile yapılabilir. Eğer geniş normal olmayan doku alanları veya çıkarılması zor tümörler tespit edilirse Cerrah, Dermatolog veya Radyasyon Onkoloğu’na hasta sevki yapılabilir.
Dermatolog
Cilt Kanseri dahil olmak üzere bütün cilt problemlerine bakan, Uzman Doktordur. Genel veya kozmetik müdahale yapabilir veya topikal yani cilt üzerine uygulanan ilaçlar verebilir.
Radyasyon Onkoloğu
Cilt Kanseri teşhis edilmiş hastaya Radyasyon Tedavisi planlayarak, Cilt Kanserleri’ni tedavi edebilen Uzman Doktordur.
Cerrah
Cilt Kanseri’nin bazı türleri, Cerrahlar tarafından tedavi edilir. Bu türler, Karmaşık Cilt Kanserleri’dir. Lenf düğümlerine yayılmış olan kanserler de bu grup içindedir. Dudaklar, göz kapağı, burun ve kulaklar gibi hassas bölgelerde bulunan kanserler için karmaşık Rekonstrüktif Teknikler konusunda eğitim almış Plastik Cerrahi Uzmanları ilgilenir.
Cilt Kanseri Teşhisinde Kullanılan Ana Testler Nelerdir?
Fiziksel Muayene
Cildinde herhangi bir anormallik olduğunu düşünen hastalar doktora başvurdukları zaman, doktor öncelikle cildi dikkatlice inceler ve bir farklılık olup olmadığına bakar. Bu işlemi yaparken dermoskop adı verilen bir büyüteç kullanabilir.
Cilt Biyopsisi
Ciltte bulunan herhangi bir lekenin, Cilt Kanseri olup olmadığını söyleyebilmek için göz ile muayene her zaman yeterli olmayabilir. Doktorun bu konuda bir şüphesi varsa tanıyı doğrulamak amaçlı Biyopsi (Doku Örneği) isteyebilir.
Biyopsi işlemi genellikle, doktorun odasında yapılabilen kolay bir işlemdir. Doku alınacak bölge öncelikle lokal anestezi ile uyuşturulur. Daha sonra doktor, şüpheli bölgeyi ve yanındaki az miktarda sağlıklı dokuyu kesip çıkartabilir (Ekizyon Biyopsisi) veya şüpheli noktadan küçük bir doku parçası alabilir (Punch veya İnsizyon Biyopsisi).
Daha sonra bu bölge, iyileşmesi için dikilir. Alınan bu doku parçaları, incelenmesi için Patoloji Laboratuvarı’na gönderilir. Patologlar, dokuları mikroskop altında inceler. Sonuçlar genellikle bir hafta içinde çıkar. Eğer kanserli doku, biyopsi sırasında tamamen çıkarılmışsa hastanın başka bir tedaviye ihtiyacı kalmaz.
Evreleme ve Prognoz Nedir?
Bir kanserin evresi, kanserin boyutu ve yayılma durumu hakkında bilgi verir. BCC’lerin nadiren evrelenmesi gerekir çünkü genellikle yayılma göstermezler ve büyük risk taşımazlar. Bazen az sayıda SCC’nin bulunduğu yer, boyutu veya yayılması evrelenmesini gerektirebilir.
Evreleme işlemi için gerek duyulan tek bilgi, Biyopsi’dir. Bunun yanı sıra, doktor şişme olup olmadığını kontrol etmek için kanserin yakınındaki lenf düğümünü kontrol edebilir. Bu işlem, kanserin yayılıp yayılmadığı hakkında bilgi verebilir. Nadiren bazı hastalarda evreleme için, görüntüleme yöntemleri gerekebilir.
Prognoz, hastalığın beklenen sonucudur. Doktor, hastaya prognoz hakkında bilgiler verir. Genellikle erken evrede BCC ve SCC başarılı bir şekilde tedavi edilmektedir.
Editör: Elif Berfin KORGAN