Melanom’dan Sonraki Yaşam Nasıldır?

Tanım

Çoğu melanomun nedeni güneşin UV ışınlarına maruz kalmaktır. Melanom teşhisinden sonra derinizi düzenli olarak kontrol etmelisiniz.

Solaryuma girmemelisiniz. Solaryumlar yapay UV ışını yayar. Avustralya’da ticari olarak kullanılmamaktadır.

Günlük Güneşten Korunma Süreleri Ne Kadardır?

UV indeksi 0’dan başlar ve üst sınırı yoktur. Bu indeks güneşin UV radyasyonunun yoğunluğunu gösterir. 3 veya üzeri indeks gösterir ki UV seviyeleri cilde zarar verecek kadar yüksektir, bu nedenle güneşten korunmanız önerilir.

Güneşten korunmanız gereken süreler bulunduğunuz yere göre değişir ve yıl boyunca değişecektir.

Avustralya’da tüm eyaletler yaz aylarında UV endeksinin 3 veya daha yüksek olduğu uzun dönemler yaşarlar. Güney Avustralya’da sonbahar sonlarında ve kışın UV indeksi 3’ün altına düşebilir ve güneşten korunmaya gerek kalmaz.

Güneşe Maruz Kalma ve D Vitamini

Güneşin yaydığı UV ışını deri kanserine neden olur fakat güneş, D vitamini alıp sağlıklı kemikler geliştirmenin yolu ve kemikleri korumak için en iyi kaynaktır. D vitamini almak için ihtiyacınız olan güneş ışığı miktarı cilt tipinize, yaşam tarzınıza vs bağlıdır.

Çoğu kişi için ofisten çıkıp öğle yemeğine giderken veya çamaşırları asarken maruz kaldığı 15-20 dakikalık güneş ışığı gerekli D vitamini miktarını üretmek için yeterlidir. Tavsiye edilenden daha fazla güneş almak D vitamini seviyenizi artırmaz fakat cilt kanseri olma riskinizi artırır.

Melanom teşhisi konduktan sonra D vitamini eksikliğinden endişeleniyorsanız doktorunuzla konuşmalısınız.

Takip Randevuları Nasıldır?

Tedaviniz bittikten sonra melanomun nüksedip etmediğini veya yayılıp yayılmadığını doğrulamak adına düzenli kontrollere ihtiyacınız olacaktır. Takip randevuları kanserin evresine bağlıdır ve IV.evre melanomu olan kişiler için daha sık randevular önerilmektedir.

I.evre melanomu olan kişiler yılda bir defa doktorlarını görmeleri gerekir. II.evre melanomu olan kişiler ise birkaç yıl boyunca her 6 ayda bir doktorlarını görmeleri gerekir. III.evre melanomu olan kişiler ise iki yıl boyunca her 3 ayda bir doktora görünmelidir.

Nüksetme Nedir?

Büyük çoğunlukla erken melanom tedavisinden sonra kanser nüksetmez. Bölgesel melanomu olan kişilerde tedavi bittikten sonra kanserin nüksetme olasılığı daha yüksektir.

Kanser, melanomun çıkarılığı bölgede, lenf bezlerinde veya akciğer, beyin veya karaciğer gibi vücudun diğer bölgelerinde veya daha uzakta nüksedebilir. Melanom olan kişilerde yeni bir melanom geliştirme olasılığı kendi yaşlarındaki ortlama bir kişiye kıyasla yaklaşık beş kat fazladır.

Cildinizi bilmeniz, değişiklik olup olmadığını takip etmek ve düzeli kontrole gitmek önemlidir.

Eğer kanser nüksederse doktorunuz tedavi seçeneklerini sizinle konuşacaktır. Bu tedaviler kanserin nerde nüksettiğine, kanserin evresine ve derecesine bağlı olacaktır.

Sorabileceğiniz Sorular Nelerdir?

Doktorunuza her konuda sorular sormak tedaviniz için daha bilinçli bir seçim yapmanızı sağlayacaktır. Aşağıdaki sorulardan bazılarını kendi listenize dahil edebilirsiniz:

Teşhis

• Ne tür melanomum var? Kalınlığı nedir?
• Melanom yayıldı mı? Ne kadar hızlı büyüyor?
• Biyopsi tüm kanseri çıkardı mı?
• Melanom için en son testler ve tedaviler bu hastanede mevcut mu?
• Testlerin sonuçlarını bana açıklayabilir misiniz?
• Bu kanser türü için okuyabileceğim klinik klavuzlar var mıdır?

Tedavi

• Siz hangi tedaviyi önerirsiniz? Bu tedavinin amacı nedir?
• Tedavi ne kadar sürecek? Hastanede kalmam gerekecek mi?
• Tedavi ücreti ne kadar olacak? Ödeyemezsem ücret düşebilir mi?
• Tedavinin işe yarayıp yaramadığını nasıl bileceğim?
• Katılabileceğim herhangi bir klinik deney veya araştırma çalışması var mı?

Yan Etkiler

• Her bir tedavinin riskleri ve olası yan etkileri nelerdir? Bunların üstesinden nasıl gelebilirim?
• Çok ağrım olacak mı? Eğer ağrım olursa, bu konuda ne yapılacak?
• Melanom çıkarıldıktan sonra cildimde iz kalır mı?
• Tedaviden sonra lenfödem olma olasılığı nedir?

Tedaviden Sonrası

• Tedavi bittikten sonra cildimi hangi sıklıkta kontrol ettirmem gerekecek? Bu kontrollerim için kime gitmeliyim?
• Cildimi güneşten nasıl koruyabilirim ve yeterince D vitamini alabilirim?
• Melanom nüksederse bunu nasıl anlayacağım? Hangi tedavileri yaptırabilirim?
• Melanom hastaları için destek grupları var mı?

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/melanoma/life-after-melanoma.html

Görsel Kaynak: http://teleskin.com/early-melanoma-detection-saves-your-life/

Editör: Selin Su GÜNDÜZ