Gönül AKMEŞE
İçindekiler
Tanım
Ludwig Boltzmann, termodinamiğin ikinci yasasının istatistiksel açıklanması ve istatistiksel mekaniğin geliştirilmesi gibi çabaları sayesinde fizik biliminin farklı dallarının kökten değişmesini sağlayan Avustralyalı fizik bilimcidir.
Hayatının Erken Dönemi ve Eğitimi
20 Şubat 1844 yılında Viyana’da doğan Ludwig Eduard Boltzmann, vergi memuru Ludwig Georg Boltzmann ve Katharina Pauernfeind’ in üç çocuğunun en büyüğüydü. Eğitimine özel bir öğretmen ile başlayan Ludwig, daha sonra Linz’de, eğitim gördüğü lisede, matematik ve bilimde büyük yetenekler gösterdi.
Piyano çalmayı öğrendi ve ömrü boyunca devaö etti. Henüz 15 yaşındayken babası vefat etti.
19 yaşındayken fizik ve matematik okumak için Viyana Üniversitesi’ne kaydoldu. Üç yıl sonra, 1866 yılında, ise doktora derecesini aldı.
Kariyer Yolculuğu
Asıl tutkusu teorik fizik olan Ludwig Boltzmann birkaç farklı üniversitede teorik ve deneysel fizik dersleri verdi. Bu sürede “Reise eines deutschen Professors in Eldorado (Alman bir profesörün Eldorado’ya yolculuğu)” isimli gezi günlüğünü yazdı.
1869 yılında Graz Üniversitesi’nde ilk profesörlük deneyimini yaşayan Ludwig, burada matematiksel fizik alanında çalıştıktan sonra 1873 yılında Viyana Üniversitesi’nde matematik profesörü olarak çalıştı.
1876 yılında fizik kürsüsüne geri geçebilmek için Graz’a geri döndü ve aynı dönemde matematik öğretmeni Henriette von Aigenter ile evlendi ve üç kızı iki oğlu oldu.
1890 yılında Münih Üniversitesinde, Teorik Fizik Kürsüsü’nde göreve başladı ve 1894 yılında teorik fizik profesörü oldu.
1900- 1902 yılları arasında Leipzig Üniversitesi’nde kısa bir süre çalıştıktan sonra, ömrünün sonuna kadar Viyana’da fizik ve doğa felsefesi dersleri verdi.
Bilime Katkıları ve Başarıları
Boltzmann’a ait bilimsel yaklaşım, soruna direkt saldırmaktı. 1870’li yılların başlarında termodinamiğin ikinci yasasını atomik madde teorisine dayanarak, yalıtılmış bir sistem olan evreninin tamamının entropi durumunun sürekli artacağını belirtti. İkinci yasada evrende bulunan entropideki değişikliklerin asla negatif olmayacağını da belirtti.
İkinci yasanın, atomların hareketlerine uygulanan mekanik kanunlarının olasılık ile harmanlanıp açıklanabileceğini gösterdi ve sonrasında matematiksel fizikçi Josiah Wilard Gibbs tarafından araştırılan istatistiksel mekaniğin yapısını formüle aktardı.
İstatistiksel mekanik alanına katkıları dışında, gazların kinetik teorisinin ayrıntılı hesaplanmasını da yapan Boltzmann, J. Clerk Maxwell’ in iki ciltten oluşan elektromanyetizma teorisinin önemini de anlayan ilk kişiydi.
İstatistiksel mekanik alanındaki çalışmaları, atomları göz ardı eden, yalnızca enerji koşullarına dayalı fizik bilimine dayanmış enerji bilimi çalışanlar ve Wilhelm Ostwald tarafından oldukça eleştiri aldı. Boltzmann’ın mantığının istatiksel olarak yapısını anlayamadılar.
Fikirleri 1900 yılının başlarında atom fiziği alanındaki diğer keşiflerle birlikte desteklendi. Örneğin, sadece istatistiksel olarak açıklanabilen Brownian hareketi.
Yaşamı ve Ölümü
Çalışmalarına gelen sert eleştiriler sonucu morali çok bozulan Boltzmann, 5 Eylül 1906 yılında İtalya Duino’da, 62 yaşındayken kendini asarak hayatına son verdi.
Kaynak: https://www.famousscientists.org/ludwig-boltzmann/
Görsel Kaynak: https://physicsworld.com/a/an-anxious-descent/
Editör: Sibel Öncel