Köpeklerde Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) Nedir?

Tanım

Akut solunum sıkıntısı (ARDS), akciğerlerde oluşan inflamasyon ve sıvı birikimi sonucu ortaya çıkan solunum yetmezliği olarak tanımlanabilir. Akut solunum sıkıntısı yaşamı riske atan bir sendromdur ve köpeklerde mevcut olan oran neredeyse yüzde yüzdür. Karşımıza çıkan bu durum tıbbi olarak akciğer şoku olarak da tanımlanır, çünkü yaralanma gibi şok yaratan bir travma sonucu ortaya çıkar.

Bir sendrom olarak tanımlanan ARDS altta yatan, genellikle kan, sıvı ve dokunun bariyerin üzerinden geçmesine ve akciğerlerdeki hava hücreleri olan alveollere girmesine ve çökmelerine neden olan tıbbi bir durumun göstergesidir. Alveoller tehlikeye girdikten sonra, nefes almak köpek için oldukça güç bir hale gelir ve bir an önce tedavi edilmesi gerekir. Eğer zamanında tedavi edilmezse, tedavi edilmesi imkânsız hale gelebilir.

Ayrıca insanlarda bu durumun genetik alt yapısı olduğu düşünülmektedir. Ancak köpekler için bu durum şu an söz konusu değildir.

Belirtiler ve Çeşitler

ARDS farklı durumlarda, farklı şartlar altında ortaya çıkabilir. Genelleyecek olursak ARDS için belirtiler şöyledir:

• Nefes almakta güçlük nefes almak için aşırı çaba
• Öksürük
• Burun deliklerinde görülen deşarj
• Ateşlenmek
• Cildin mavi renge dönmesi (siyanoz)
• Altta yatan diğer hastalıklara bağlı olan başka belirtiler

Nedenler

Köpeklerde görülen ARDS’nin başlıca nedenleri şöyledir:

• Zatürre
• Zararlı ve dumanlı olan gazların solunması
• Boğulma tehlikesi geçirmek
• Termal yanıklar
• Mide içeriğinin aspirasyonu
• Kan dolaşımında ya da akciğerlerde görülen ciddi enfeksiyonlar
• Akciğerde travmatik hasar
• Başka ciddi hastalıklar

Teşhis

ARDS en kısa sürede müdahale gerektiren acil bir tıbbi durumdur. Hekiminiz ARDS teşhisini koyup acil olarak tedaviye başlayacaktır. Veteriner hekiminize köpeğinizin sağlığı, semptomlarının başlangıcı ve vücudun herhangi bir yerinde travmatik yaralanma olup olmadığı hakkında detaylı bilgi vermeniz gerekmektedir. Ayrıca zararlı gazların, dumanların veya katı maddelerin solunması gibi bu durumdan önce gelebilecek olası olaylar hakkında da bilgi sağlamanız gerekmektedir.

Tedavinin başlamasıyla birlikte hekiminiz bu sorunun altında yatan nedeni ya da nedenleri bulmaya çalışacaktır. Kan testleri, serum biyokimyasal testleri, idrar testleri ve kan gazı analizi dahil olmak üzere çeşitli laboratuvar testi yapılacaktır. Ayrıca kan gazı analizi, akut solunum sıkıntısında hekimlerin sıkça başvurduğu, tanı koymak için önemli yeri olan bir yöntemdir. Ek olarak veteriner hekiminiz akciğerlerin ve kalbin durumunu detaylı değerlendirebilmek için ekokardiyografi ve göğüs röntgeni isteyecektir.

Tedavi

Köpeğinize ARDS teşhisi koyulduktan sonra muhtemelen köpeğinizin yoğun bakıma yatırılması gerekecek. Hızla yapılan tedavinin yanında, ölüm ya da ortaya çıkabilecek komplikasyonları önlemek için altta yatan sebep ya da sebepler hızlıca bulunmalıdır. Son teknoloji gelişmelerine rağmen akut solunum sıkıntısı veterinerler için hâlâ tedavisi zor bir sendromdur.

Köpeğinizin yaşadığı solunum sıkıntısını en aza indirmek için oksijen desteği verilebilir. Eğer durumunda bir ilerleme olmazsa ve solunum güçlüğü çekmeye devam ederse ventilatör cihazı kullanılması gerekir. Bu cihaz kullanılırken ortaya çıkabilecek komplikasyonları azaltmak için ise sık sık yer değiştirme ve fizik tedavi uygulanmalıdır. Ayrıca tedavi sırasında şişmeyi ve imflamasyonu azaltmak için antibiyotikler, ağrı kesiciler, kortikosteroidler ve sıvı desteği verilir. Bu sendromdan etkilenen köpekler tamamen iyileşene kadar gözlem altında tutulur.

Yaşam ve Yönetim

Akut solunum sıkıntısı sendromu tedavisi gören köpeğiniz tamamen iyileşmek için size ve sizin desteğinize ihtiyaç duyar. Öncelikle hekiminizin size söylediği yönergeyi iyi uyguladığınızdan emin olun, aklınıza takılan bir şey varsa hekiminize danışın. Eğer altta yatan ana neden teşhis edilmemiş ya da tam olarak çözülmemişse solunum güçlüğü atakları devam edebilir ve takip gerektirir.

ARDS sonrası köpekler genellikle zamana, iyi beslenmeye ve dinlenmeye ihtiyaç duyarlar ancak köpeğinizin bulunduğu yerin sürekli sıcak ya da havasız olmadığından emin olun. Yürüyüş ya da egzersiz yaptığı zaman bunu göstermesine müsaade edin. Bazı köpeklerde, tedavi olduktan sonra akciğerlerinde yara oluşmasına sebep olan ve “fibroz” adı verilen bir durum oluşabilir. Bu durumda akciğer yüzeyi normalden daha sert olur ve az oksijen tutar. Son olarak hekiminizin size önerdiği diyeti uygulamak ve egzersizleri minimum düzeyde tutmak hastalığın yeniden nüks etmesine engel olacaktır.

Kaynak: https://www.petmd.com/dog/conditions/respiratory/c_dg_acute_respiratory_distress_syndrome

Görsel Kaynak: https://getwallpapers.com/collection/wallpapers-of-cute-puppies

Editör: Meryem GÖKOĞLU