in

EntellektüelEntellektüel ÇalışkanÇalışkan HavalıHavalı

Konjenital Glikozilasyon Bozukluğu (DOLK)

Konjenital Glikozilasyon Bozukluğu (DOLK): Tanım, Sıklık, Nedenler ve Kalıtım Modeli

İçindekiler

Tanım

Genellikle kalbi etkileyen Im tipi konjenital glikozilasyon bozukluğu (DOLK-CDG) aynı zamanda diğer vücut sistemlerinide etkisi altında tutmaktadır. Bu hastalığın semptomları ve şiddeti bu hastalık tarafından etkilenen bireyler arasında farklılık gösterir.

DOLK-CDG rahatsızlığı olan kişilerde belirtiler bebeklik döneminde ve çocukluğun erken dönemlerinde görülebilmektedir. Bu rahatsızlığa sahip bazı hastalarda dilate kardiyomiyopati yani geniş-zayıf kalp gelişmektedir. Bunun yanı sıra tekrarlayan nöbetler, gecikmeli gelişim, hipotoni (zayıf kas tonusu) ve kurumuş-pullu cilt (iktiyoz) gibi belirtilerde görülmektedir. Ayrıca, bu hastalarda belirgin yüz tipleri, böbrek hastalığı, hormonlarda farklılıklar ve gözde problemlerde daha az sıklıkta görülmektedir.

Görsel 1: Dilate kardiyomiyopati.

Tanısı konan bireyler, çoğunlukla geniş-zayıf kalp gelişmesi sonucunda oluşan komplikasyonlar sebebiyle erginlik dönemine kadar hayatlarını devam ettiremezler, bazıları bebeklik döneminde hayatını kaybeder.

Sıklık

Nadir görülen rahatsızlıktır. Bu zamana kadar literatürde 18 vaka belirtilmiştir.

Nedenler

Bu rahatsızlık, DOLK geninde meydana gelen mutasyonlar sonucu oluşmaktadır. DOLK geni dolikol fosfat olarak adlandırılan bileşiğin üretimini basitleştiren dolikol kinaz enzimini üretmek için direktifler verir. Dolikol fosfat, oligosakkaritleri (şeker molekülü) proteinlere bağlayan glikosilasyon olarak adlandırılan uygulama için büyük öneme sahiptir. Glikosilayson, proteinlerin fonksiyonları için gerekli formlarda değiştirir. Bu işlem sırasında oligosakkarit zincirini oluşturmak için şekerler dolkil fosfata bağlanır. Daha sonra dolikol fosfat, oligosakkariti glikosile süreci gerçekleşmesi için proteine taşır ve proteindeki özel bölgeye bağlamaktadır.

Bu gende meydana gelen mutasyonlar sonucu aktivitelerin azalması ve eksiklik sebebiyle olağandışı dolikol kinaz üretimi görülür. Dolikol kinaz enziminin düzenli çalışmadı durumda dolikol fosfat üretilmez ve glikosilasyon doğru şekilde süregelemez. Ayrıca, kalp kası liflerini stabilize eden alfa-distroglikan olarak bilinen proteinin, bu rahatsızlığa sahip bireylerde glikosilasyonunun azaldığı saptanmıştır. Alfa-distroglikan proteinin glikozilasyonu süregelemezse kalp kası lifleri sürekli olarak kasılıp-gevşeyerek zamanla lifler zayıflar ve kopar. Dolayısıyla, dilate kardiyomiyopati meydana gelmektedir. DOLK-CDG rahatsızlığının diğer belirtileride vücudumuzdaki diğer organlarda ve dokularda bulunan proteinlerin glikozilasyonunda meydana gelen anormallikler sonucu oluşmaktadır.

Kalıtım Modeli

Bu rahatsızlık otozomal çekinik kalıtım modeli ile kalıtılmaktadır yani her hücredeki genin iki kopyasınında mutasyonu taşır. Bu hastalığa sahip bireylerin ebeveynlerinin her biri mutasyona uğramış genin kopyasını taşımaktadır fakat semptom göstermezler.

Görsel 2: Otozomal çekinik kalıtım modeli.

Bu Hastalığın Diğer İsimleri

  • CDG1M
  • DK1 eksikliği
  • Dolikol kinaz eksikliği
  • DOLK-CDG

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/condition/dolk-congenital-disorder-of-glycosylation/

Görsel Kaynak: https://www.webtekno.com/sigir-jelatini-nedir-zararli-mi-h107777.html

Editör: Meryem Melisa KAR

Ne düşünüyorsunuz?

12 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

2 Yorum