Kedilerde Addison Hastalığı Nedir?

Tanım

Hipoadrenokortisizm, kortizol veya aldosteron hormonlarının eksik üretimi ile karakterize edilir. Kortizol ve aldesteron, normalde böbreklerin yakınında bulunan adrenal bezler tarafından üretilen hormonlardır. Bu hormonların her ikisi de vücudun sağlıklı çalışması için kritik öneme sahiptir ve bu hormonlardan herhangi birinin anormal bir şekilde artması veya azalması, zamanında ele alınmazsa ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu hormonların her ikisinin de eksik üretimi sinir sistemini, mide-bağırsak sistemini, böbrekleri veya kardiyovasküler sistemi etkileyebilir ve sonuç olarak, özellikle halsizlik, dehidrasyon, düşük tansiyon, depresyon, kalp toksisitesi, kusma, dışkıdan kan ve kilo kaybı gibi bir takım semptomlara yol açabilir. Genel olarak kedilerde çok nadiren rapor edilmesine rağmen, kedilerde herhangi bir cins tercihi bildirilmemiştir.

Semtpomlar ve Çeşitler

Belirtiler, sorunun süresine bağlı olarak değişebilir. Hayatı tehdit eden semptomlar genellikle bu hastalığın akut ataklarında görülür.

Kedilerde genellikle aşağıdaki belirtiler görülür:

• Letarji
• İştahsızlık (Anoreksi)
• Kusma
• Kilo Kaybı
• İshal
• İdrara Çıkma Sıklığında Artış (Poliüri)
• Artan Susuzluk (Polidipsi)
• Depresyon
• Dehidrasyon
• Zayıf Nabız
• Düşük Ateş
• Dışkıda Kan
• Tüy Dökülmesi (Alopesi)
• ağrılı Karın

Nedenler

• Adrenokortikotropik hormon (ACTH) eksikliği
• Metastatik tümörler
• Uzun süreli glukokortikoid yoksunluğu

Teşhis

Veterinerinize kedinizin sağlığı ve semptomların başlangıcı hakkında kapsamlı bir tarih vermeniz gerekecektir. Veteriner hekiminiz, rutin laboratuvar testleri, tam kan sayımı, biyokimya profili ve idrar tahlili dahil olmak üzere evcil hayvanınız üzerinde kapsamlı bir fizik muayene yapacaktır. Tam kan sayımı, anemi, anormal derecede yüksek sayıda eozinofil (eozin boyasıyla kolayca lekelenen bir tür beyaz kan hücresi) ve (lenfositoz) adı verilen artmış sayıda lenfosit (ayrıca bir tür beyaz kan hücresi) ortaya çıkarabilir.

Serum biyokimya testleri anormal derecede yüksek potasyum seviyesini ve genellikle idrar yoluyla vücuttan atılan üre-azotlu atık ürünlerin kanda biriktiğini (azotemi) ortaya çıkarabilir. Diğer bulgular arasında daha düşük sodyum (hiponatremi) ve klorür (hipokloremi), artan kalsiyum (hiperkalsemi), ALT ve AST dahil karaciğer enzimlerinde artış ve düşük kan şekeri (hipoglisemi) bulunur. İdrar tahlili, düşük bir idrar konsantrasyonu ortaya çıkarabilir. Bu durumu teşhis etmek için kesin test, vücuttaki kortizol seviyelerini tespit etmektir. Normalde adrenokortikotropik hormon (ACTH), hipofiz bezi tarafından üretilir ve daha sonra adrenal bezleri hormonlarını salması için uyarır. ACTH, adrenal bezlerin normal tepki fonksiyonlarını test etmek için vücuda enjekte edilebilir. Kedinizin adrenal bezleri ACTH verildikten sonra hormon salınımında bir artış göstermiyorsa hipoadrenokortisizm tanısı doğrulanmış olacaktır. Röntgen ve ultrason gibi görsel tanı prosedürleri, normal adrenal bezlerden daha küçük gösterebilir.

Tedavi

Ani ve şiddetli (akut) bir hipoadrenokortisizm epizodu, acil hastaneye yatış ve yoğun tedavi gerektiren tıbbi bir acil durumdur. Bu hastalığın tedavisi semptomların tipine ve şiddetine bağlıdır. Düşük vücut sıvısı olan hastalara, eksik sıvı seviyelerini değiştirmek için intravenöz sıvılar verilir, ancak tedavinin temel taşı, eksik hormonları tamamlayıcı olarak değiştirmektir. Bu durumla teşhis edilen kedilerin hayatlarının geri kalanında hormon enjeksiyonları ile tedavi edilmesi gerekir.

Yaşam ve Yönetim

Akut hipoadrenokortisizm epizodu durumunda, kedinizin yaşamı tehdit eden semptomlar nedeniyle acil tedaviye ihtiyacı olacaktır. İlk iyileşmeden sonra, veterineriniz kedinizin hormon eksikliğini dengeleyecek dozu hesaplayacaktır. Özellikle seyahat, hastaneye yatış ve ameliyat gibi stres dönemlerinde bu hormonların dozunun ara sıra artırılması gerekebilir. Veterinerinize danışmadan reçete edilen hormonun markasını veya dozunu değiştirmeyin.

İlk hormon replasmanından sonra, en az ilk dört hafta boyunca haftalık aralıklarla veterinerinizi ziyaret etmeniz gerekecektir. Veterineriniz tedavi sırasında kedinizin hormonlarını ölçecek ve dozları buna göre değiştirecektir. Hormon enjeksiyonları genellikle aylık aralıklarla, bazı hastalarda ise üç haftada bir gereklidir. Bu hastalıkta tipik olarak görülen elektrolitlerdeki önemli değişiklikler nedeniyle elektrolit seviyeleri de düzenli olarak kontrol edilecektir. Hastanın tedaviden yararlanabilmesi için yaşam boyu mal sahibine iyi uyması gerekir. Düzenli tedavi ile çoğu hasta iyileşir ve iyi bir prognoza sahiptir.

Kaynak: https://www.petmd.com/cat/conditions/endocrine/c_ct_hypoadrenocorticism

Görsel Kaynak: https://ajanimo.com/kedilerin-tuy-dokmesi-nasil-engellenir/

Editör: Meryem Melisa KAR