James Dwight Dana Kimdir?

İçindekiler

Tanım

Jeoloji alanı herkesin tanıyacağı pek çok önemli isimle doludur. Çok sık duyulmasa da James Dwight Dana harika bir isimdir. Dana, hayatı boyunca jeoloji, mineraloji, volkanoloji ve zooloji alanında büyük katkılarda bulunmuştur. Dağ oluşumu, kıtaların ve okyanusların yapıları , kökeni ve volkanik aktivite çalışmalarına öncülük etmiştir. Dahası, yeryüzünü anlama arzusunda olduğunu kanıtlayan biriydi.

**Görsel:** 1813-1895 yılları arasında yaşamıştır.

Erken Yaşam

James Dwight Dana, 12 Şubat 1813 yılında on çocuklu bir ailenin en büyük çocuğu olarak Utica, New York’ta doğdu. Annesi Harriet Dwight ve babası James Dana tüccardı. Misyoner ve eğitimci olan New England’daki anne tarafı Dwight Ailesi ile ilgiliydi. Henry Otis Dwight ve Harrison Gray Otis Dwight akrabasıydı.

James Dwight, genç yaşta bilime ilgi gösterdi ve doğal şeyleri toplayıp eve getirirdi. Bilime olan ilgisi, Utica Lisesi’ndeki kimya, mineraloji, botanik ve jeoloji dersleri veren öğretmeni Fay Edgerton tarafından desteklendi. Genç James’in bilimsel ilgi alanlarını geliştirmesinde büyük katkı sağladı.

1830 yılında liseden mezun olan James, yaşlı Benjamin Silliman’ın yanına Yale Koleji’ne kayıt oldu. James Dana, üç yıl sonra 1833’de Yale Koleji’nden mezun oldu ve sonraki iki yılını donanmadaki deniz piyadelerine matematik öğretmenliği yaparak geçirdi. Öğretmenlik yapıp bilimsel notlar aldığı 16 aylık deniz yolculuğuyla Akdeniz’e yelken açtı.

1834 yılında ilk bilimsel makalesi olan Vezüv Yanardağı’nın durumu hakkındaki notları American Journal of Science’ de yayınlandı.

Kariyer

1836-1837 yıllarında Dana, Yale’de profesör ve kimya bölümünün başında olan Benjamin Silliman’ın asistanlığını yaptı. Asistanlığından iki yıl sonra 1838 yılında Kaptan Charles Wilkins önderliğindeki ABD Keşif Seferi’nde mineralog ve jeolog olarak çalışmaya başladı. Bunun yanı sıra mercan ve kabuklu deniz canlıları hakkında önemli raporlar hazırlayarak 1840’dan itibaren zoolog olarak görev aldı. Keşif Gezisi onu Pasifik Okyanusu’na götürdü ve burada sonraki on üç yılını meşgul edebilecek kadar malzeme topladı. Keşif Gezisi 1842’de tamamlandığında, Dana’nın eskizler, haritalar, diyagramlar ile dolu defterleri ve büyük bir fosil koleksiyonu vardı.

1849’da, Kaliforniya’da bulunan Shasta Dağının taslağı kazınmış ve 1800’lerin başında Silliman’ın önderliğinde American Journal of Science an Arts’da yayınlanmıştır. Bu makale, Kaliforniya’daki Shasta bölgesi kayalarını, minerallerini ve jeolojisini bilimsel terimlerle detaylandırdı. Ayrıca dergide Dana’nın 1841 tarihindeki jeolojik notlarını da uzun bir makalede yayınladı.

1844 yılı James Dwight Dana için heyecan verici bir yıldı; New Haven , Connecticut’ta yaşamakla kalmayıp Benjamin Silliman’ın kızı Henrietta Frances Silliman ile evlendi. Dört çocukları; iki oğlan ve iki kızları vardı.

1850 yılında kayınpederinin halefi olması ile Yale’de Silliman Doğa Tarihi ve Jeoloji Profesörü oldu. Dana, 1890’da emekli olana kadar bu görevini sürdürdü. 1846’da American Journal of Science and Arts’da editör oldu.

Hayatının sonraki döneminde baş editör olarak jeoloji ve mineraloji üzerine eserlerin yayınlanmasına katkıda bulundu.

Dikkate Değer Eserler

1849 tarihli Shasta Dağı hakkındaki makalesi Kaliforniya’daki altın hücumuna tepki olarak yayınlandı. Tüm bunlara rağmen yaşamı boyunca Amerika’nın tanınmış jeoloğuydu ve Kuzey Kaliforniya’daki arazi hakkında bilgisi olan az sayıda kişiden biriydi. Dana, bu bölgenin coğrafyası ve jeolojik yapısı göz önüne alındığında altının bulunması muhtemel olduğunu doğrulayan yazı yazdı.

Dana ayrıca Hawaii’deki volkanik oluşumlar ve aktiviteleri hakkında Dünya’ya bilgi vermekten de sorumluydu. 1880-1881 yıllarında bu volkanların ilk jeolojik çalışmasına başladı ve bölgedeki volkanların ‘loa’ ve ‘kea’ şeritleri olarak bilinen iki şeritten oluştuğu teorisini oluşturdu. Sonrasında 1890 yılında jeolog olan C.E. Dutton ile beraber seyahate çıkarak herkesin gördüğü adanın en ayrıntılı çalışması olan bir metin yayınladı. Onlarca yıl onun metni Hawaii yanardağlarıyla ilgili kesin bir kaynaktı.

Yayınlar

Üretken bir yazar olan Dana’nın en iyi eserlerinden bazıları; ‘Mineraloji’nin Sistemi’(1837), ‘Jeoloji El Kitabı’(1863), ‘Mineraloji El Kitabı’(1848). Ayrıca bilimi bazı İncil metinleriyle bağdaştırma çabası olan ‘Bilim ve İncil’ adlı çok enteresan bir metin yazdı. Çalışmaları çok ilgi gördü ve okullarda da kullanıldı.

Aynı zamanda; 1877’de Royal Society’den Copley Madalyası, 1874’te Londra Jeoloji Derneği’nden Wollaston Madalyası ve 1882’de Royal Society of New South Wales’den Clarke Madalyası olmak üzere pek çok ödül aldı.