İnkontinans Pigmenti

İçindekiler

Tanım

İnkontinans pigmenti(IP), kadınlarda daha sık görülen ve özellikle cilt olmak üzere birçok vücut sistemini etkileyen bir bozukluktur. Çocukluk ve genç erişkinlik dönemlerinde gelişen cilt anormallikleri ayırt edici özellikleridir. Etkilenen birçok bebek, doğumda ya da erken bebeklik döneminde oluşan siğil benzeri cilt çıkıntılarının gelişmesiyle oluşan kabartılı döküntüye sahiptir.

Erken çocukluk döneminde ciltte hiperpigmentasyon sebebiyle gelişen kahverengi ve gri lekeler zamanla iyileşir ve kaybolur. IP’e sahip yetişkin bireylerin kol ve bacaklarında hipopigmentasyon adı verilen olağan dışı açık renk cilt çizgileri oluşur.

Vücut kılları ve saçlarda dökülmeler (alopesi), görme kaybına sebep olabilen göz anormallikleri, küçük diş gibi diş anormallikleri, çukurlu veya çizgili tırnaklar IP’nin diğer belirti ve semptomları arasında sayılabilir. IP, beyni etkileyebilen bir hastalık olsa da hastalığı taşıyan çoğu kişi normal bir zekaya sahiptir. Zihinsel engellilik, gelişim gecikmesi, nöbetler ve diğer nörolojik problemler durumla ilişkili sorunlardır.

Sıklık

İnkontinans pigmenti, nadir görülen bir hastalıktır. Bilimsel literatürde 900 ila 1200 arasında etkilenen birey bildirilmiştir. Hastalığı taşıyan bu bireylerin çoğu kadındır fakat hastalığa sahip birkaç düzine kadar erkek vaka da bildirilmiştir.

Nedenler

İnkontinans pigmentiye IKBKG genindeki mutasyonlar sebep olur. Bu gen, nükleer faktör-kappa-B düzenlemeye yardımcı olan proteini üretmek için gerekli talimatları sağlar. Nükleer faktör-kappa-B, belli sinyallere yanıt olarak hücreleri apoptoza girmekten korumaya yardımcı olan bir grup ilgili proteindir.

Etkilenen bireylerin yaklaşık %80’inde, IKBKG geninden bazı genetik materyalleri silen bir mutasyon bulunur. Bu silip çıkarma işlemi, IKBKG proteinin anormal derecede küçük, işlevsiz bir versiyonunun üretilmesine sebep olur. Hastalıktan etkilenen bireylerin geri kalanında ise, herhangi bir IKBKG proteini üretimi gerçekleşmez. Bu proteinin yoksunluğunda, nükleer faktör-kappa-B düzgün şekilde düzenlenemediği için hücreler, kendi kendini yok etmelerini tetikleyen sinyallere karşı daha duyarlı olurlar. Araştırmacılar, bu anormal hücre ölümlerinin inkontinans pigmentinin belirtilerine yol açtığını düşünmektedirler.

Kalıtım Modeli

İnkontinans pigmenti, X’e bağlı baskın bir modelde kalıtsaldır. Bu durumla ilişkili gen, cinsiyet kromozomlarından biri olan X kromozomunda bulunur. Kadınlarda her hücredeki genin iki kopyasından birinin mutasyonlu olması hastalığa sebep olmak için yeterlidir. Bazı hücreler normal miktarda IKBKG üretirken bazılarında üretim hiç olmaz. Bu proteini hücrelerde meydana gelen dengesizlik, inkontinans pigmentinin belirti ve semptomlarına yol açar.

Erkeklerde, çoğu IKBKG mutasyonu, IKBKG proteinin toplam kaybına yol açar. Bu proteinin eksikliği, gelişimin erken evrelerinde öldürücü gibi görülür. Bu sebeple inkontinans pigmentiye sahip erkek sayısı çok azdır. Etkilenen erkek bireylerde, nispeten daha hafif etkilere sahip IKBKG mutasyonu, vücut hücrelerinin bazılarında oluşan IKBKG mutasyonu (mozaisizm) ya da hücrede X kromozomunun fazladan bir kopyası olabilir.

İnkontinans pigmenti olan bazı bireyler, bozukluktan etkilenen bir ebeveynden IKBKG mutasyonunu alır. Diğer vakalar ise gende meydan gelen yeni mutasyonlardan kaynaklanır. Bu kişiler ailelerinde hastalık öyküsü olmayan kişilerdir.