Hantavirüs Pulmoner Sendromu

İçindekiler

Tanım

Hantavirüs Pulmoner Sendromu (HPS), nadir görülen ve Hantavirüs’ün neden olduğu, solunum yolları viral enfeksiyonudur. Hastalık genellikle, pulmoner ödem ve solunum yetmezliğine yol açmaktadır. HPS, Hantavirüs taşıyan fare ve sıçanların vücut salgıları veya dışkılarına temas ile bulaşır. Aynı zamanda virüsün bulunduğu damlacıklar havayolu ile de insanlara bulaşabilmektedir fakat virüs insandan insana temas yoluyla geçmez.

Hastalığın spesifik bir tedavisi veya aşısı yoktur fakat hastalar, erken teşhisle yoğun bakımda tedavi altına alındıklarında iyileşme şansları artar. Bu tedavide solunuma yardımcı makinelerle oksijen takviyesi bolca kullanılmaktadır.

Ölümcül duruma ise hipotansiyon ve kardiyojenik şok sebep olmaktadır. Hantavirüs Pulmoner Sendromu’na yakalanan bireylerin genellikle %38’i yaşamlarını yitirmektedirler.

**Görsel 1: Kaynak:** https://www.lasexta.com/tecnologia-tecnoxplora/ciencia/divulgacion/hantavirus-infeccion-china-epidemia-covid19-coronavirus_202003265e7cad73d41df90001c201ae.html

Hastalığın Belirti Bulguları

Erken semptomlar arasında; yorgunluk, ateş, baş ağrısı, titreme, baş dönmesi, karın ağrısı, bulantı-kusma, ishal, sırtta uylukta ve kalçada kas ağrısı görülür. İlk semptomlar 4-10 gün arası ortaya çıkar.

Hastalık ilerlediğinde ise semptomlar; öksürük, nefes darlığı, şiddetli gastrointestinal sorunlar, taşipne, taşikardi, eklem ağrısı (artralji) ve terleme şeklinde olur. Eğer kontrol altına alınmazsa ani bir şekilde hipotansiyon, solunum yetmezliği ve kardiyojenik şok meydana gelir. Bazı durumlarda pulmoner ödem, alveolar ödem ve hipoksemi de görülebilir.

**Görsel 2:** **Kaynak:** https://hantaaviruss.blogspot.com/2020/03/hantavirus-pulmonary-syndrome-symptoms.html

Nedenler

Hantavirüs Pulmoner Sendromu’na Hantavirüs sebep olmaktadır. Hantavirüs tek iplikçikli bir RNA virüsüdür. Hantavirüs, Bunyovirales (Bunyovirüs) ailesinin bir alt sınıfıdır ve Sin Nombre Orthohantavirüs olarak HPS’yi ortaya çıkarmaktadır.

ABD’de sıklıkla bulunan geyik fareleri (Peromyscus maniculatus) hastalığı yaymaktadır. Farelerin tamamı enfekte değildir ve 3 tür sıkça görülmektedir; beyaz ayaklı farede tanımlanmış New York Virüsü, pamuk faresinde tanımlanmış Siyah Creek Kanal Virüsü ve Teksas Louisiana’daki pirinç tarlası faresinde tanımlanmış olan Bayou Orthohantavirüs.

Diğer birçok eyalette de Hantavirüs taşıyıcısı fareler vardır fakat insanlarda tespit edilmemiştir. Hastalık sıklıkla Güney Amerika’da görülmektedir ve Arjantin, Şili gibi ülkelerde şiddetli HPS’ye yol açan bir Andes Orthohantavirüs bulunmaktadır.

HPS çoğunlukla solunum yolu, enfekte olmuş kemirgenin vücut sıvıları ve atıklarıyla bulaşmasının yanı sıra, havadaki toz ve kuru partiküllerin solunmasıyla da mukozadan bulaşabilir.

**Görsel 3: Kaynak:** https://hantaaviruss.blogspot.com/2020/03/hantavirus-pulmonary-syndrome-symptoms.html

Sıklık

Hastalık kadınları ve erkekleri aynı oranda etkilemektedir. Tıp literatüründe HPS’den etkilenen vakaların yarısı Amerikalılar diğer yarısı ise Kafkaslardır. Asıl durum etnik kökenden çok, kemirgenlerin popülasyonlarının sıklığına ve maruz kalma derecesine bağlıdır. Virüs Güney Amerika’da çok görüldüğünden Amerikalıların sayısı daha çok bildirilmiştir.

Hantavirüs Pulmoner Sendromu’ndan korunmak için alınması gereken önlemlerden birisi de ev ve tarlalardaki kemirgenlerin kontrol edilmesidir. Kemirgenlerle temastan sonra hastalığın semptomları görülüyorsa, hekim kontrolü altında erken teşhis hayat kurtaracaktır.

Hastalığın Diğer İsimleri

HPS (Hantavirüs Pulmoner Sendromu)
HKPS (Hantavirüs Kardiyopulmoner Sendromu)

Kaynaklar:

Görsel Kaynak: https://www.wgoqatar.com/2020/03/new-virus-appears-in-china-first-death-reported-by-hantavirus/

Editör: Meryem GÖKOĞLU

Hantavirüs Pulmoner Sendromu