in

ERCC6 Geni Nedir?

ERCC6 Geni: Normal Fonksiyon, Sağlık Koşulları ve Diğer İsimler

İçindekiler

ERCC6 Geni: ERCC Eksizyon Onarımı 6, Kromatin Yeniden Şekillenme Faktörü

Normal Fonksiyon

ERCC6 geni, hücrede Cockayne Sendromu B (CSB) olarak adlandırılan proteinin üretilmesi emrini verir. Bu protein, zarar görmüş DNA‘nın tamir edilmesine ve protein üretiminin ilk adımı olan gen transkripsiyonuna yardımcı olur.

DNA, güneşten ve zararlı kimyasallardan kaynaklanan ultraviyole (UV) ışınlardan, radyasyondan ve serbest radikal denilen kararsız moleküllerden dolayı zarar görebilir. Eğer düzeltilmezse DNA’daki hasar birikir ve hücrenin arızalanmasına veya ölümüne neden olabilir. DNA’nın zarar görmesi olayı sık sık meydana gelse de genellikle hücreler problem oluşmadan önce hasarı düzeltebilir. Hücreler DNA hasarını düzeltmek için birtakım mekanizmalara sahiptir. CSB proteini, bu mekanizmalardan birine dahildir. Bu protein, aktif genlerin (gen transkripsiyonuna uğrayan genler) içinde DNA’daki hasarı tamir etmek için özelleştirilmiştir. DNA’daki aktif genler zarar gördüğü zaman gen transkripsiyonunu gerçekleştiren enzim (RNA polimeraz) sıkışır ve süreç gecikir. Araştırmacılara göre; CSB proteini, RNA polimerazın zarar görmüş kısımdan uzaklaşmasını sağlar ve böylelikle DNA tamir edilebilir. CSB proteini aynı zamanda hasar düzeltildikten sonra transkripsiyonun tekrar başlamasını sağlıyor olabilir.

Genetik Değişikliklerle İlgili Sağlık Koşulları

Cockayne Sendromu

Cockayne Sendromu’na neden olan 60’tan fazla ERCC6 geni mutasyonu tespit edildi. Bu nadir görülen durum; anormal derecede küçük kafaya sahip olmayla (mikrosefali), kısa boyla sonuçlanan yavaş büyümeyle, gelişimin gecikmesiyle ve güneş ışığı hassasiyetiyle sonuçlanabilen çeşitli özellikler içerir.

ERCC6 geninin Cockayne sendromuna sebep olan mutasyonlarından birkaçı, düzgün şekilde işlemeyen anormal derecede kısa CSB proteini üretilmesine neden olur. Diğer mutasyonlar ise CSB proteinindeki tek yapı taşlarını (aminoasit) değiştirir ve bu da arızalı protein üretilmesiyle sonuçlanır.

ERCC6 geninde Cockayne sendromuna neden olan mutasyonların mekanizması tam olarak anlaşılamamıştır. CSB proteinindeki değişiklik muhtemelen DNA tamiratını ve proteinin gen transkripsiyonuna yardım etmesini engeller. Sonuç olarak hasar düzeltilemez, gen transkripsiyonu bozulur ve normal protein üretimi önlenmiş olur. Bu anormallikler hücrenin işlevini bozarak organ ve doku hücrelerinin ölmesine neden olur. Işığa duyarlı olmanın altında hatalı DNA tamiratı yatar. Bu yüzden araştırmacılar bunun Cockayne Sendromu’nun diğer özelliklerine de katkıda bulunabileceğinden şüpheleniyor. Ancak ERCC6 geni mutasyonlarının nasıl bu durumun çeşitli özelliklerine neden olduğu belirsizdir.

UV Duyarlılığı Sendromu

ERCC6 geninde UV duyarlılığı sendromuna (güneşten gelen UV ışınlarına karşı olağandışı hassasiyet ile karakterilize edilen bir durum) neden olan en az bir mutasyon vardır. Bu sendroma sahip insanlar kolayca güneş yanığı olur ve çilli cilde ya da farklı tonlarda cilt rengine sahip olabilir. Bu bilinen mutasyon, Arg77Ter ya da R777X şeklinde yazılır, argininin yerini CSB proteinindeki 77. pozisyonda erken durma sinyali ile değiştirir. Eğer bir protein üretilirse anormal derecede kısa olur ve çok hızlı bozulur. Bu protein olmadan cilt hücreleri UV ışınlarının oluşturduğu hasarı düzeltemez ve zarar gören genlerin transkripsiyonu engellenir. Yine de CSB protein kaybının UV duyarlılığı sendromuna nasıl yol açtığı açık değildir. Ek olarak Arg77Ter mutasyonlarının neden Cockayne sendromunun diğer özellikleri olmadan (yukarıda açıklanmıştır) ışık hassasiyetine yol açtığı bilinmiyor.

Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu

Bu Genin Diğer İsimleri

  • ARMD5
  • CKN2
  • COFS
  • CSB
  • ERCC6_İNSAN
  • Eksizyon Onarımı Çapraz Tamamlama Grubu 6
  • Rad26 (Maya) Homologu

Kaynak: https://medlineplus.gov/genetics/gene/ercc6/

Görsel Kaynak: https://www.rcsb.org/3d-view/ngl/6hq9

Editör: Meryem Melisa KAR

Ne düşünüyorsunuz?

4 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir