Dev Konjenital Melanositik Nevüs

İçindekiler

Tanım

Dev konjenital melanositik nevüs, pigment üreten melanosit adı verilen deri hücrelerin renklerinin normal olmayan bir biçimde koyulaşması durumudur. Nevüs adı verilen yama diyebileceğimiz bu hücreler kanserli hücrelerden farklı olup anne karnında oluşabileceği gibi insan yaşamının herhangi bir kısmında da oluşabilir. Nevüs’ler bebeklerde küçük boyutlarda ortaya çıkar ve büyüme ile beraber 40 cm civarlarına ulaşabilir. Nevüs vücudun herhangi bir yerinde gelişebilir, ancak en sık gövde veya uzuvlarda görülür. Kahverengi ve siyah tonlarına yakın olan Nevüs’lerin rengi zamanla açılabilir ya da koyulaşabilir. Zamanla şekilden şekle girebilen Nevüs yüzeyleri düz, pürüzlü, bombeli ya da kabarık şekillerde olabilir. Deri yüzeyleri genellikle kuru, tahrişe ve kaşıntıya (dermatit) eğilimlidir ve bölge içinde aşırı kıllanma (hipertrikoz) oluşabilir. Nevüs derisinin alt kısmında genellikle daha az yağ dokusu bulunur ve deri o bölgelerde incelebilir.

Dev konjenital melanositik nevüs hastalığına sahip kişilerde birden fazla büyük ya da küçük nevüsler bulunabilir. Dev konjenital melanositik nevüslü çocuklarda duygusal veya davranışsal sorunlar gelişebilir. Bu kişilerde nevüsün görünümleri ve sağlıkları üzerindeki etkisinden dolayı endişe veya duygusal stres normalden yoğun hissedilebilir.

Dev konjenital melanositik nevüs durumunda nörokutanöz melanoz durumu gelişebilir. Nönokutanoz melanoz, beyni ve omuriliği kaplayan dokuda pigment üreten melanosit hücrelerinin varlığı durumunda oluşan bir durumdur. Bu melanositler, kümeler halinde yayılmış veya gruplaşmış halde bulunabilir. Büyümeleri; beyinde baskı yaratarak baş ağrısı, kusma, sinirlilik, nöbet geçirme ya da hareket problemlerine yol açabilir. Aynı zamanda beyinde tümör gelişmesine sebebiyet verebilir.

Dev konjenital melanositik nevüslü bireylerin, melanositlerden kaynaklanan melanom adı verilen ciddi bir cilt kanseri formunu geliştirme riski yüksektir. Bu bireylerin yaşam boyu tahmini %5-10 arasında melanom geliştirme riskine sahip olduğu düşünülmektedir. Melanom genellikle nevüste başlayıp eyin ve omurilik gibi diğer dokuları istila eden melanositler kanserli hale geldiğinde gelişebilir. Bu sendroma sahip kişilerde melanom durumu meydana geldiğinde hayatta kalma oranı oldukça düşüktür.

Yağlı tümörler (lipomlar), yumuşak doku tümörleri (sarkomlar), ve sinir hücresi tümörleri schwannomlar) gibi başka tümör türleri de gelişebilir.

Sıklık

Dev konjenital melanositik nevüs, yaklaşık olarak 20 bin bebekten 1’inde görülmektedir.

Nedenler

NRAS ve BRAF genleri, onkogenler olarak bilinen bir gen sınıfına aittir. Mutasyona uğradıklarında onkogenlerin, normal hücrelerin kanserli hale gelmesine neden olma potansiyeli yüktesktir. Bu genlerden üretilen proteinler, hücre dışından hücre çekirdeğine sinyal iletimini sağlar. NRAS ve BRAS proteinleri tarafından yollanan sinyaller hücreye çeşitli talimatlar verir. Bu talimatlar; büyüme ve bölünme (çoğalma), olgunlaşma ve farklılaşma olabilir. Proteinler kapatıldığında hücre çekirdeğine sinyal iletemezler bu sebeple sinyal iletimi için proteinlerin açık olması gerekmektedir.

NRAS gen mutansyonlarının çoğunluğu, konjenital melanositik nevus sendromunu ortaya çıkartır. Bu sendrom nadiren de olsa BRAF geninin mutasyona uğraması sonucunda gelişebilir.

NRAS ve BRAF gen mutasyonları bir kişinin yaşam süresi boyunca edinilebilirler ve yalnızca belirli hücrelerde bulunabilirler. Bu mutasyonlar, embriyonik gelişimin erken döneminde melanositlere dönüşen hücrelerin büyümesi ve bölünmesi (çoğalması) sırasında ortaya çıkar. NRAS ve BRAF gen mutasyonları, mutasyondan etkilenen hücrelerdeki farklılaşmış proteinlerin sürekli bir biçimde yapısal olarak aktif hale gelip (açılıp) sinyalleri iletmesini sağlar.

Aşırı aktif proteinler, melanositlere dönüşen hücrelerin doğumdan önce kontrolsüzce çoğalmasını ve bölünmesine sebep olarak, dev konjenital melanositik nevüs oluşumunu sağlayabilirler.

Kalıtım Modeli

Bu durum, genellikle gebelik durumunda ortaya çıkan, kalıtsal olmayan bir mutasyondur ve vücut hücrelerinde meydana gelir. Vücut hücrelerinde meydana gelen mutasyona somatik mutasyon denir. NRAS veya BRAF geninin herhangi bir kopyasında gelişen bir somatik mutasyon bu bozukluğun sebebiyet vermesi için yeterlidir.