in

Böbrek Kanseri Teşhisi Nasıl Konulmaktadır?

Böbrek Kanseri Teşhisinde Kullanılan Testler, Derecelendirme, Evreler ve Prognoz

İçindekiler

Tanım

Pek çok böbrek kanseri genelde pek de alakalı olmayan bir sebepten dolayı ultrason ya da başka bir görüntüleme işlemi sonucunda bulunur. Doktorlar, erken veyahut ilerlemiş böbrek kanserinden şüphelendiği takdirde, aşağıda anlatacağımız testlerden bazılarını isteyebilir. Bazı durumlarda testlerin hepsine gerek olmayabilir.

Kan ve İdrar Testleri Nelerdir?

Genel sağlığı kontrol etmek ve böbreklerde herhangi bir sorun olup olmadığını tespit etmek için bazı muhtemel idrar ve kan testleri istenebilir. Bu testler böbrek kanserini direkt olarak teşhis etmez fakat bunların teşhisinde referans olarak kullanılabilir.

  • Üç Tip Kan Hücresinin Tam Sayımı – kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler
  • Böbreklerinizin Nasıl Çalıştığını Kontrol Etmek İçin Bazı Testler
  • Belirli Kimyasalları Ölçmek İçin Kan Kimyası Testleri- yüksek düzeyde alkalin fosfataz enzimi böbrek kanserinin kemiklere metastaz olduğunu gösterebilir.

Görüntüleme İşlemleri Nedir?

Doktorlar genellikle aşağıdaki görüntüleme işlemlerinden en az birine bakılması önerilir:

  • Ultrason: Ses dalgalarıyla iç organların fotoğraflarını çekebilmek için kullanılır. Bunlar, böbreğinizde bir tümör varlığını gösterebilir. Ultrason ağrısızdır ve yaklaşık olarak 15-20 dakika sürebilir.
  • BT Taraması: Bir ultrasonda böbrek kanserinden şüphelenildiğinde, genellikle vücudun içinin ayrıntılı, kesitsel fotoğraflarını oluşturmak için x-ışınlarıyla bir BT taraması yapılır. Ağrısızdır ve yaklaşık olarak 30-40 dakika sürer. Bu, böbreklerdeki herhangi bir tümörün bulunmasına yardımcı olacak ve tümörün boyutu, konumu ve şekli hakkında bilgi verecektir. Ayrıca tarama ile bir kanserin yakınındaki lenf düğümlerine veya diğer organ ve dokulara yayılıp yayılmadığını da kontrol etmeyi sağlar.
  • MRI Taraması: Vücudunuzun içinin daha ayrıntılı, kesitsel resimlerini oluşturmak için güçlü bir mıknatıs ve radyo dalgaları kullanır. Sadece böbrek kanseri olan birkaç kişinin MRI’a ihtiyacı vardır, fakat kanserin böbrekten, böbrek toplar damarına ya da omuriliğe yayılıp yayılmadığı kontrol edilir. MRI taraması 30-90 dakika kadar sürebilir.
  • Radyoizotop Kemik Taraması: Kemiklerdeki değişiklikleri teşhis edebilir. Yalnızca kemik ağrınız varsa ya da kan testi sonuçları yüksek düzeylerde alkalin fosfataz varlığında kullanılabilir. Bunlar kanserin kemiklere yayıldığını gösterir. Kemiklerde kanser görüldüğü takdirde tarama kanserin tedaviye nasıl yanıt verdiğini kontrol etmek için de tekrarlanabilir. Taramadan sonra bol miktarda sıvı tüketilmeli ve az miktarda radyoaktif solüsyon kullandığından günün geri kalanında küçük çocuklar ve hamile kadınlarla temas edilmemesi önerilir.
  • PET Taraması: Kanser hücrelerinin taramada daha parlak görünmesine yardımcı olmak adına az miktarda radyoaktif solüsyon enjekte edilir. Bazı kanserler için bu faydalıdır fakat böbrek kanserleri her zaman iyi bir şekilde ortaya çıkmaz. Şu anda daha yeni çözümler hala araştırılmakta.

İdrarda kan varsa eğer doktorlar, mesanenin (sistoskopi), üreterin (üreteroskopi) ve böbreklerin (üreterorenoskopi) içine bakabilmek için ışıklı ve kameralı ince bir tüp kullanabilir. Bu prosedürler böbrek, mesane veya üreterlerin ürotelyal karsinomunu ekarte edebilir, ancak ultrason ve BT taraması böbrekte bir tümör olduğunu zaten göstermişse bunlara gerek kalmayabilir.

Tarama yaptırmadan önce, herhangi bir alerjiniz varsa ya da önceki taramalar esnasında kontrasta tepki verdiyseniz doktorunuza söylemeniz gerekmektedir. Şeker hastalığı, kalp pili, başka bir böbrek hastalığınız varsa veya hamileyseniz de doktorunuza söylemelisiniz. Tedavi ekibiniz her türlü önlemi sizinle paylaşacaktır.

Doku Biyopsisi Nedir?

Biyopsi, mikroskop altında incelenerek, bir doku örneğinin çıkarılmasını işlemidir. Kanseri teşhis etmenin yaygın bir yoludur ancak tedaviden önce böbrek kanseri için pek gerekli değildir. Bunun sebebi, görüntüleme taramalarının böbrek tümörünün kanser olup olmadığını göstermede iyi olmasıdır.

Böbrek kanseri olan pek çok insan için asıl tedavi cerrahidir. Bu durumda, ameliyat esnasında çıkarılan tümör kanser olup olmadığını doğrulamada kullanılabilir. Tedaviden önce biyopsi yapılabilmesi için aşağıdaki durumlar gereklidir.

  • Cerrahi bir seçenek değildir çünkü tümör oldukça küçüktür ve aktif gözetim önerilmektedir- biyopsi asıl olarak başka hangi tedavinin gerekli olduğunu belirlemeye yardımcı olur.
  • Tümör büyükse, taramalarda düzensiz görünüyorsa veya açıkça böbrek toplar damarına, adrenal beze veya yakındaki lenf düğümlerine yayılmıştır.

Biyopsi, yaklaşık 30 dakika süren ve bir çekirdek iğne biyopsisi olacaktır. Doku örneği, bir patoloji uzman doktorunun herhangi bir hücre değişikliği olup olmadığını kontrol edeceği bir laboratuvara gönderilecektir.

Bazı durumlarda, böbrek tümörü iyi huylu olur (kanser değildir). Onkositom ve anjiyomiyolipom dahil iyi huylu böbrek büyümeleri bazı sorunlara neden olabilir ve erken böbrek kanseri tedavisine benzeyen bir tedavi uygulanabilir.

Derecelendirme ve Evreleme Nedir?

Böbrek Kanserinin Derecelendirmesi Nasıl Yapılır?

Doktorlar biyopsi esnasında ya da ameliyattan hemen sonra alınan bir doku örneğini incelenerek kanser hücrelerinin normal hücrelere ne kadar benzediğini görebilir.  Ayrıca kanserin ne kadar hızlı yayılacağını da tahmin edebilir. Buna derecelendirme işlemi denir. Doktorların, hangi takip tedavisine ihtiyacınız olabileceğine ve klinik bir deneyin gerekli olup olmadığına karar vermelerine yardımcı olur.

Böbrek kanserini derecelendirmek için kullanılan farklı sistemler vardır. Fuhrman sistemi Avustralya’da yaygın olarak kullanılmaktadır ancak Uluslararası Ürolojik Patoloji Derneği (ISUP) Sistemi adı verilen daha yeni bir sistemde kullanımaktadır. Her iki sistem de böbrek kanserini 1’den 4’e kadar derecelendirir (1. derece en yavaş büyüyen ve 4. derece en hızlı büyüyendir.)

Böbrek Kanserinin Evreleri Nelerdir?

Bir kanserin evresi, büyüklüğü, nerede olduğunu ve vücuttaki yayılımına göre tanımlanır. Böbrek kanserinin evresini bilmek, doktorların en iyi tedaviyi planlamasına yardımcı olmaktadır. Evre, ameliyattan önce belirlenir ve buna klinik evreleme denir. Ancak ameliyattan sonra revize edilebilir bir durumdur ve buna da patolojik evreleme denilmektedir.

Avustralya’da TNM (tümör-düğümler-metastaz) sistemi böbrek kanserini evrelemek için en sık kullanılan yöntemdir. Doktorlar, kansere 1 ile 4’lük bir evre vermek için testlerinizin sonuçlarını dikkate alacaktır.

  • Evre 1-2 erken böbrek kanseri olarak kabul edilir
  • Evre 3-4 ileri böbrek kanseri olarak kabul edilir.

Prognoz Nedir?

Prognoz, bir hastalığın beklenen sonucu anlamına gelmektedir. Prognozunuzu doktorunuzla görüşmek isteyebilirsiniz, ancak kimsenin hastalığın kesin seyrini tahmin etmesi mümkün olmamaktadır. Doktorlar, böbrek kanseri olan kişileri etkileyen yaygın sorunlar hakkında size bazı fikirler verebilirler. Kanserin evresi, prognozu belirlemede ana faktördür.

Çoğu durumda, böbrek kanseri erken teşhis edilmesi, başarılı tedavi ihtimalini arttırmaktadır. Kanser vücudun diğer bölgelerine yayıldıktan sonra bulunursa, kanserin tamamının çıkarılması pek mümkün olmayacaktır fakat tedavi genellikle kontrol altında tutabilir. Böbrek kanserini çıkarmak için ameliyat olacak bireylerde daha iyi sonuçlar görülmektedir. Yaş, genel sağlık durumunuz ve tıbbi geçmişiniz gibi diğer faktörler de prognozunuzu etkileyebilir.

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/kidney_cancer/diagnosing_kidney_cancer.html

Görsel Kaynak: https://tccancer.org/wp-content/uploads/2017/02/Untitled-1-2.jpg

Editör: Doğa DEMİRBAŞ

Ne düşünüyorsunuz?

3 Points
+ Oy - Oy

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir