Bakteri Kültür Testi Nedir?

Tanım

Bakteriler tek hücreli organizmaların oldukça geniş bir grubudur. Vücutta çok farklı yerlerde yaşayabilirler. Bakterilerin bazı türleri zararsızdır hatta bulundukları organizmaya yararları bile vardır. Bu türlerin dışında kalanlar ise enfeksiyon ve hastalığa yol açarlar. Bir bakteri kültür testi vücudumuzda bulunan zararlı bakterilerin belirlenmesine yardımcı olan testtir. Bakteri kültür testi esnasında cilt, idrar, kan veya vücudun diğer bölümlerinden örnekler alınır. Alınan örneğin türü enfeksiyon şüphesi taşıyan bölgeye bağlıdır. Alınan örnek laboratuvarlara götürülür ve hücrelerin büyümesine imkan tanıyan özel ortamlara aktarılır. Sonuçlar genelde birkaç gün içinde çıkmaktadır. Bazı bakteri türleri yavaş büyüme gösterdiği için böyle bir durumda sonuçların çıkma süresi uzayabilir.

Bakteri Kültürü Testi Ne İçin Kullanılır?

Bakteri kültür testleri belirli türdeki enfeksiyonların tanısını koyabilmek amacıyla yapılır. En yaygın bakteri kültür testleri ve kullanım alanları aşağıda listelenmiştir:

Boğaz Kültürü

Streptokok cinsi bakterilerin neden olduğu boğaz enfeksiyonlarının doğru tanısını koymak veya esas tanıyı koyabilmek için streptokok kaynaklı enfeksiyon şüphesini elemek için yapılır.

• Test Prosedürü: Doktorunuz boğaz ve tonsillerden örnek alabilmek için ağız içerisine yerleştirilen özel bir swab çubuğu yardımıyla sürüntü örneği alır.

İdrar Kültürü

İdrar yolu enfeksiyonlarını ve enfeksiyona sebep olan bakteri türünü teşhis etmek için yapılır.

• Test Prosedürü: İlgili sağlık çalışanının direktifi ile steril bir kap içerisinde idrar örneği vermeniz gerekir.

Balgam Kültürü

Balgam akciğerlerden öksürük yoluyla boğaza ulaşan kalın yapıda bir mukus formudur. Tükürükten farklıdır. Balgam kültürü solunum yolunda oluşan bakteriyel enfeksiyonların (pnömoni ve bronşit gibi) teşhisi için yapılır.

• Test Prosedürü: İlgili sağlık çalışanının direktifi ile özel bir kapta öksürük yardımıyla balgam örneği vermeniz istenebilir. Ya da burun içinden swab çubukları yardımıyla sürüntü örneği alınır.

Kan Kültürü

Kanda şüpheli bakteri ya da mantar enfeksiyonu varlığını teşhis edebilmek için yapılır.

• Test prosedürü: Genellikle koldaki damarlardan kan örneği alınır.

Gaita Kültürü

 Sindirim sistemindeki bakteri ya da parazitlerden kaynaklanan enfeksiyonların tanısı için yapılır.

• Test Prosedürü: İlgili sağlık çalışanının direktifi ile steril bir kapta gaita örneği vermeniz gerekir.

Yara Kültürü

Açık yara veya yanık sonucu oluşan yaralarda meydana gelen enfeksiyonların tanısı için yapılır.

• Test Prosedürü: İlgili sağlık çalışanı yaranın olduğu yerden swab çubuğu yardımıyla sürüntü örneği alır.

Neden Bir Bakteri Kültür Testine İhtiyaç Duyarız?

Eğer bakteriyel enfeksiyon semptomları gösteriyorsanız doktorunuz bakteri kültür testi yaptırmanızı isteyebilir. Semptomlar enfeksiyonun türüne göre değişiklik göstermektedir.

Test Sonuçları İçin Ne Kadar Beklemeliyiz?

Test numunesi, enfeksiyon tanısı koyulabilmesi için yeterli sayıda hücre içermez. Bu yüzden örneklerin, hücrelerin yeterince çoğalabilmesi için laboratuvara götürülmesi gerekir. Eğer enfeksiyon varsa enfekte olmuş hücreler çoğalacaktır. Çoğu hastalık yapıcı bakteri 1-2 gün içerisinde gözle görülebilir şekilde çoğalırken bazı organizmalarda bu süre 5 günü geçebilir.

Test Yaptırmadan Önce Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Birçok faklı türde bakteri kültür testi mevcuttur. Bu yüzden test öncesi ne yapılması gerektiğini doktorunuza danışmalısınız.

Bakteri Kültür Testi Herhangi Bir Risk Taşıyor mu?

Kan, idrar, gaita ya da spesifik sürüntü örneği vermenin bilinen herhangi bir riski yoktur.

Sonuçlar Ne Anlama Geliyor?

Eğer verdiğiniz örnekte yeteri kadar bakteri çoğalmışsa bu bakteriyel enfeksiyonunuz olduğu anlamına gelir. Doktorunuz enfeksiyonun şiddetini belirlemek için ekstra bazı testler isteyebilir. Ayrıca örneğiniz için “Duyarlılık Testi” de istenebilir. Duyarlılık testi hangi antibiyotiğin enfeksiyonunuzun tedavisi için daha etkili olacağını belirlemeye yarayan testtir. Sonuçlarınız hakkında başka sorularınız varsa doktorunuza danışınız.

Bakteri Kültür Testi Hakkında Diğer Bilinmesi Gerekenler Nedir?

Eğer sonuçlarınız bakteriyel bir enfeksiyon taşımadığınızı işaret ediyorsa antibiyotik kullanmamalısınız. Antibiyotikler, sadece bakteriyel enfeksiyon tedavisi için kullanılır. İhtiyacınız olmadığı halde antibiyotik kullanmak daha iyi hissetmenizi sağlamayacağı gibi “antibiyotik direnci” denilen ciddi bir soruna yol açabilir. Antibiyotik direnci, antibiyotiğin etkinliğini azaltarak hatta tamamen ortadan kaldırarak zararlı bakterilerin daha fazla çoğalmasına yol açar. Bu durum bulaşım gösterebilen bakteriler söz konusu olduğunda hem sizin için hem de diğerleri için tehlike arz etmektedir.

Kaynak: https://medlineplus.gov/lab-tests/bacteria-culture-test/ 

Görsel Kaynak: https://www.eurekalert.org/multimedia/pub/206453.php

Editör: Meryem Melisa KAR