Bağırsak Kanseri Teşhisi Nasıl Konulmaktadır?

Genel Testler Nelerdir?

Fiziksel Muayene Nedir?

Doktorunuz vücudunuzu muayene ederek, karın bölgenizde herhangi bir şişlik olup olmadığını kontrol edecektir. Rektum ve anüs muayenesinde, doktorunuz eldivenli steril bir şekilde, kayganlaştırıcı bir jel yardımıyla anüsünüzde herhangi bir tomurcuk (öbek) veya şişlik olup olmadığını parmak ile muayene edecektir. Bu yöntem dijital rektal muayene olarak bilinmekle birlikte, sizi rahatsız hissettirebilir fakat acı hissi yaratmayacaktır.

Kan Testi Nedir?

Vereceğiniz kan testi ile birlikte, genel sağlık durumunuzu değerlendirmek ve dışkılamanızda kan kaybı olup olmadığına dair semptom olup olmadığına bakılacaktır. Bu test ile bilikte karaciğerinizde bulunan ya da orada üretilen kimyasallar ölçülecek ve kırmızı kan hücrelerinizin sayısı kontrol edilebilecektir.

İmmünokimyasal Fekal Gizli Kan Testi (iFOBT) Nedir?

Semptomlarınıza bağlı olarak, İFOBT yaptırmak durumunda kalabilirsiniz. Bu test polip, kanser veya başka bir bağırsak rahatsızlığı belirtisi olabilecek mikroskobik kan izleri açısından incelenen dışkılarınızın bir örneğini evde almayı içerir. Bu test size herhangi bir teşhis koymaz fakat dışkınızda kana rastlaması durumunda doktorunuz mümkün olan en kısa sürede kolonoskopi yaptırmanızı önerecektir.

Bağırsakta Kanser Teşhisi İçin Yapılan Testler Nelerdir?

Kolonoskopi ve Biyopsi Nedir?

Kolonoskopi kalın bağırsağınızın uzunluğunu ölçmek için kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem ile birlikte küçük poliplerin gözden kaçılırması çok muhtemeldir, özellikle bu poliplerin bağırsaktaki birçok kıvrımdan birinin arkasında bulunması durumunda veya bağırsak tamamen boş olmaması durumunda, gözden kaçırılabilir.

Doktorunuz muayene sırasında anüsten rektum ve kolonunuza ucunda kamera bulunan kolonoskop cihazını yerleştirecektir. Bu cihaz yardımıyla, görüşü kolaylaştırmak için kalın bağırsağınıza karbondioksit ya da hava verilecektir. Eğer doktorunuz herhangi anormal ya da şüpheli bir bölgeye rastlarsa, teşhis yapma amacıyla bu bölgeden küçük bir örnek doku alacaktır. Bu işleme biyopsi adı verilmektedir. Kolonoskopi sırasında, çoğu polipler tamamen çıkartılabilmektedir. Patolojist bu dokuda hastalığın herhangi bir belirtisini ya da spesifik bir genetik değişiklik olup olmadığını mikroskop yardımıyla inceleyecektir.

Daha Nadir Kullanılan Testler Nelerdir?

Bağırsakta kanser teşhisi için bu testler de kullanılabilinmektedir:

• Bilgisayarlı Tomogrorafik Kolonografi (BT): Bu yöntem bilgisayarlı tomografik tarayıcı yardımıyla kolon ve rektumun görüntülerinin oluşturulmasını ve ekran yardımıyla görüntülenmesini içerir. Kolonoskopi yönteminin güvenilir olmadığı ya da kullanıma uygun olmadığı zamanlarda bu yöntem kullanılmaktadır.
• Flexible Sigmoidoskopi: Bu test rektumun ve sadece kolonun alt tarafının görülmesine olanak sağlar. Sigmoidoskop olarak adlandırılan ince esnek tüp anüsünüze hafifçe sokulur ve bağırsaktan yukarı doğru yönlendirilir. Tüpün ucunda bulunan ışık ve kamera herhangi bir anormal bir bölgenin görülmesini sağlar ve bu sayede doktorunuz biyopsi için o bölgeden örnek alabilir.

Diğer Testler Nelerdir?

Eğer yukarıda uygulanan testlerden herhangi birinin sonucunda bağırsak kanseri olduğunuz ortaya çıkarsa, bu kanserin vücudun diğer bölgelerine sıçrayıp sıçramadığını öğrenmek amacıyla birtakım başka testler de yapılmaktadır. Bu testler;

• CEA Kan Testi: Bazı kanser hücreleri tarafından üretilen proteinlerin olup olmadığını saptamak için kan testi yapılmaktadır.
• CT Tarama: Vücudunuzun iç kısmının ayrıntılı, kesitsel görüntülerini oluşturmak için X-ışını ışınlarını kullanır.
• MRI Tarama: Vücudunuzun iç kısmının ayrıntılı, kesitsel görüntülerini oluşturmak için güçlü bir mıknatıs ve radyo dalgaları kullanılan yöntemdir.
• PET-CT Tarama: Kanser hakkında daha ayrıntılı ve doğru bilgi sağlayan özelleşmiş görüntüleme testi.
• Moleküler Test: Eğer ileri seviye bağırsak kanserine sahipseniz, doktorunuz biyopsi sonrası kanser hücrelerinin farklı davranmasına neden olan belirli bir özelliğe bakmak için daha fazla test isteyebilmektedir. Bu testler, genlerdeki mutasyonları veya kanser hücrelerindeki özellikleri arayabilmekte ve bu da daha fazla genetik testin gerekli olduğunu düşündürebilmektedir.

Evreleme ve Öngörü Nedir?

Evreleme, kanserin ne kadar yayıldığını bulmak olarak adlandırılmaktadır ve sizin için hangi tedavinin en uygun olduğuna karar verilmesine yardımcı olmaktadır. Avustralya’da bağırsak kanseri evrelemesinde iki ana sistem kullanılmaktadır: Avustralya Klinik-Patolojik Evreleme (ACPS) sistemi ve TNM (tümör–düğüm– metastaz) evreleme sistemi.

Doktorunuz bir sonuca varmak ve kanserinizin hangi evrede olduğunu saptamak için yapılan erken testlerin ve ameliyatla çıkartılan kanser dokusu ve lenf düğümlerinine yapılan testlerin sonuçlarını birleştirecektir. Genel anlamda, erken aşamaların sonuçları daha olumlu olabilmektedir.

Öngörü (pragnosis) hastalığın beklenen sonucu anlamına gelmektedir. Doktorunuzun size kesin bir gidişat sunması mümkün değildir, bunun yerine doktorunuz, sizinle aynı evre kansere sahip olan diğer hastaların genel gidişatından yola çıkarak size fikir verecektir.

Pragnosisinizle ilgili yorumlama yaparken dokturunuz bunları göz önünde bulunduracaktır:

• Test sonuçlarınız,
• Kanserin türü ve evresi
• Tümör büyümesinin hızı ve derecesi
• Siz ve kanser tedaviye ne kadar iyi yanıt veriyorsunuz
• Yaşınız, zindeliğiniz ve genel sağlığınız gibi diğer faktörler.

Kaynak: https://www.cancervic.org.au/cancer-information/types-of-cancer/bowel_cancer/diagnosing_bowel_cancer.html

Görsel Kaynak: https://www.express.co.uk/life-style/health/828698/bowel-cancer-symptoms-signs-bacteria-diet-colon-rectal?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3

Editör: Selin Su GÜNDÜZ