İçindekiler
Tanım
Atlarda kansızlık, düşük kan hacmi olarak da bilinir. Kansızlık rahatsızlığının, çeşitli sebepleri vardır ve genellikle atın yaşayabileceği diğer rahatsızlıkların yanında ikincil bir rahatsızlık olarak meydana gelir.
Belirtiler ve Tipler
Atlarda kansızlık hastalığının belirti ve tipleri şu şekilde sıralanır:
- Çok düşük performans
- Zayıflık
- Letarji
- İştah kaybı
- Stres, depresyon
- Saç parlaklığının azalması
- Kalp üfürümü
- Soluk mukoza zarları
Nedenler
Kansızlık, akut (çabuk ilerleyen hastalık) olarak veya kronik (kalıcı veya uzun süreli hastalık) olarak sınıflandırılır. Akut kansızlık, yırtılmış bir kan damarı veya travmatik yaralanma yüzünden meydana gelen hızlı kan kaybı sebebiyle gerçekleşir. Kronik kansızlık, biraz karmaşıktır ve kanser (özellikle kemik iliğini etkileyen çeşidi), kronik böbrek hastalığı, gastrit ülser veya ciddi beslenme eksikliği gibi sorunlarını içeren birçok sebebi olabilir.
Teşhis
Atlarda kansızlık hastalığının tanı işlemi, çok kolay fakat kansızlığın sebebini bulmak tanısını koymak kadar kolay değil. Paketlenmiş Hücre Hacmi (PCV)’ni ölçen bir kan testi, veteriner hekimine atta kansızlığın bulunup bulunmadığını veya bulunuyorsa ne kadar kötü etkilendiğini belirtecektir. PCV, veteriner hekime atın nasıl kansızlık rahatsızlığına yakalandığını belirtmez. Kansızlık şiddetliyse ve at ciddi derecede zayıflamışsa, sebebini bulmak için daha fazla test gereklidir.
Tedavi
Atlarda kansızlık hastalığının tedavisi, altta yatan diğer rahatsızlıkların çözülüp çözülmemesine bağlıdır. Akut kanama durumunda kanın kaynağı durdurulmalıdır. Bu durum, cerrahi işlemler gerektirebilir ve genellikle acil bir durumdur. Kanın kaynağı tespit edildikten sonra at, IV (intravenöz) sıvılara yerleştirilecektir. Bu sıvılar, kemik iliği daha fazla kan üretene kadar dolaşım sistemini güçlendirmeye yardımcı olur. Kronik kansızlık için, ata en iyi yardım nedeninin kontrol altına alınmasıyla mümkün olur.
Yaşam ve Yönetim
Akut kansızlığın her türlü nedeninde dinlenmek şarttır. Dinlenme süresinin uzunluğu, atın kaybettiği kana bağlıdır. Kronik kansızlık için veteriner hekim, demir ve B12 gibi farklı vitaminlerden oluşan bir diyet takviyesi programı hazırlayabilir.
Önlem
Herhangi bir invaziv cerrahi işlemden sonra atın iyileşebilmesi için dinlenmesi gerekiyor. Yaşlı veya kronik hastalıklardan kurtulmuş atlara, veteriner hekimin belirttiği gibi besin takviyeleri ile çokça kaliteli yem sağlanmalıdır.
Kaynak: https://www.petmd.com/horse/conditions/cardiovascular/c_hr_anemia
Görsel Kaynak: https://vet-advantage.com/vet_advantage/equine-herpesvirus/
Editör: Elif Berfin KORGAN