Androgenetik Alopesi

İçindekiler

Tanım

Androgenetik alopesi, hem erkeklerde hem de kadınlarda yaygın bir saç dökülme şeklidir. Erkeklerde bu durum erkek tipi kellik olarak da bilinir.Her iki şakaktan başlayarak saçlar sınırları belirlenmiş bir şekilde dökülür. Zamanla, saç çizgisi karakteristik bir “M” şekli oluşturacak şekilde geri çekilir. Ayrıca saçlar tepede (başın üst kısmına yakın) incelir ve çoğu zaman kısmi veya tamamen kellik kazanır.

Kadınlarda saç dökülme şekli erkek tipi kellikten farklıdır. Kadınlarda saç başın her tarafında incelir ve saç çizgisi gerilemez. Kadınlarda androgenetik alopesi nadiren bütün kellikle sonuçlanır.

Androgenetik alopesi erkeklerde koroner kalp hastalığı ve prostat büyümesi de dahil olmak üzere birçok başka tıbbi hastalık ile ilişkilidir. Ek olarak, prostat (Görsel 1) kanseri, insülin direnci bozuklukları (diyabet ve obezite gibi) ve yüksek tansiyon (hipertansiyon) androgenetik alopesi ile ilgilidir. Kadınlarda bu saç dökülmesi şekli, polikistik over sendromu (PKOS) riskinin artmasıyla ilişkilidir. PKOS düzensiz adet kanaması, sivilce, vücudun herhangi bir yerinde aşırı kıl (hirsutizm) ve kilo alımına yol açabilecek hormonal bir dengesizlik ile karakterizedir.

Sıklık

Androgenetik alopesi, hem erkeklerde hem de kadınlarda sık görülen bir saç dökülme nedenidir. Bu saç dökülme şekli, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık 50 milyon erkek ve 30 milyon kadını etkilemektedir. Androjenik alopesi, bir kişinin ergenliği kadar erken başlayabilir ve yaşla birlikte risk artar; 50 yaşın üzerindeki erkeklerin yüzde 50’sinden fazlasında saç dökülmesine neden olur.

Nedenler

Genetik ve çevresel faktörlerin çeşitliliği androgenetik alopesiye neden olmada muhtemel rol oynar. Araştırmacılar bu hastalıkta payı olabilecek risk faktörleri üzerinde çalışsalar da, bu faktörlerin çoğu bilinmemektedir. Araştırmacılar bu saç dökülmesi formunun androjen adı verilen hormonlarla, özellikle dihidrotestosteron adı verilen androjenle ilişkili olduğunu belirlediler. Androjenler doğumdan önce ve ergenlik döneminde normal erkek cinsel gelişimi için önemlidir. Androjenlerin hem erkek hem de kadınlarda saç büyümesini ve cinsel dürtüleri düzenleme gibi diğer önemli işlevleri de vardır.

Kıllanma cilt altında folikül (Görsel 2) adı verilen yapılarda başlar. Her saç teli normalde 2 ila 6 yıl boyunca büyür, birkaç ay boyunca dinlenme evresine girer ve sonra düşer. Folikül yeni bir saç çıkarmaya başladığında bu döngü başlar. Saç köklerindeki artmış androjen seviyeleri, daha kısa bir saç büyüme döngüsüne ve daha kısa ve daha ince saç tellerinin büyümesine yol açabilir. Ek olarak, saç tutamlarının yerini alacak yeni saçların uzamasında bir gecikme olur.

Araştırmacılar, birkaç genin androgenetik alopeside rol oynadığından şüphelenmesine rağmen, bilimsel araştırmalarda sadece bir gendeki ,AR’deki, değişimler doğrulanmıştır. AR geni, androjen reseptörü adı verilen bir protein yapmak için talimatlar sağlar. Androjen reseptörleri vücudun dihidrotestosterona ve diğer androjenlere uygun şekilde yanıt vermesini sağlar. Araştırmalar, AR genindeki değişikliklerin saç köklerinde androjen reseptörlerinin aktivitesinde artışa yol açtığını göstermektedir. Bununla birlikte, bu genetik değişikliklerin androgenetik alopesi olan kadın ve erkeklerde saç dökülmesi riskini nasıl arttırdığı henüz net değildir.

Araştırmacılar, androgenetik alopesi ile erkeklerde koroner kalp hastalığı ve prostat kanseri ve kadınlarda polikistik over sendromu gibi diğer tıbbi durumlar arasındaki bağlantıyı araştırmaya devam etmektedir. Bu hastalıkların bazılarının neden androjene bağlı saç dökülmesi ile ortaya çıkma eğiliminde olduğunu açıklanmasına yardımcı olabilecek yüksek androjen seviyeleri ile ilişkili olabileceğine inanmaktadırlar. Tanımlanmamış diğer hormonal, çevresel ve genetik faktörler de dahil olabilir.

Kalıtım Modeli

Androgenetik alopesinin kalıtım modeli belirsizdir, çünkü birçok genetik ve çevresel faktörün dahil olması muhtemeldir. Bu hastalık ailelerde kümelenme eğilimindedir ve desenli saç dökülmesine sahip yakın bir akrabaya sahip olmak durumun gelişmesi için bir risk faktörü gibi görünmektedir.